راس ریواس
از الفاظ مترادف است نظیر تورت مرت و خردمرد. (از فرهنگ شعوری ج 2 ورق 7). اشیاءکوچک و جزئی . مقدار نامعین و اندک . (از فرهنگ اشتینگاس ص 563). در فرهنگهای دیگر چنین ماده ای دیده نشد.
راست عهد
درست پیمان . صادقالوعد. که عهد استوار دارد. که در مقام عهد و پیمان راستی و امانت نشان دهد:
سخنگوی ودلیر و خوب کردار
امین و راست عهد و راست گفتار.
نظامی .
راستگار
امین . درستکار. و رجوع به راستکار و درستکار شود.
راست مزاج
معتدل مزاج . (آنندراج ) صحیح المزاج . (ناظم الاطباء). کسی که اعتدال مزاج دارد:
در خدمت او شخص ادب راست مزاج است
در مدحت او از سخن پاک عیار است .
امیرمعزی (از آنندراج ).
راسته
(از: راست و «ه'» نسبت ) بمعنی آنکه همه کارها را به دست راست کند، ضد چپه . (آنندراج ) (انجمن آرا) (از شعوری ). آنکه کارها را بدست راست کند. (برهان ) (از ناظم الاطباء). کسی که همه کارها بدست راست کند، مقابل چپه و چپال . (لغت محلی شوشتر خطی متعلق بکتابخانه مولف ).
راست ، مقابل چپ . (از لغت محلی شوشتر). هموار. بی اختلاف مساوی . برابر:
برآمد یکی تند برف گران
زمین راسته شد کران تا کران .
فردوسی .
راس سهریه
یکی از خطوط ایران قدیم که بدان منطق و فلسفه مینگاشتند و آن 24 حرف بوده و نقطه نیز داشته است . ابن ندیم در ص 21 از فهرست خود با تعریف بالا آن را در برابر راز سهریه آورده و برای آن معنی دیگر یاد کرده و مینماید که مصحف یکدیگرنیستند. رجوع به کلمه راز سهریه و راز دبیره شود.
راست عیار
تمام عیار. درست . مقابل شکسته . کامل عیار; یعنی پولی که عیار آن راست و درست باشد. (ناظم الاطباء).
مجازاً، بی غش . صحیح . درست:
گر بود پاسخ تو راست عیار
راست گردد مرا چو قد تو کار.
نظامی .
راستگاری
عمل راستگار. امانت . درستکاری . راستکرداری . و رجوع به راستگار و راستکاری و درستکاری شود.
راست مزگی
خوشمزه بودن . خوش طعم بودن . بمجاز مطابق ذوق بودن: از راست مزگی آواز نقش مخالف در عراق نشست . (مرآة الفتوح ملاطغرا از آنندراج ).
راسته کنار
دهی است از دهستان حومه بخش صومعه سرای شهرستان فومن که در 6500 گزی شمال صومعه سرای واقع است . محلی است جلگه یی ، معتدل ، مرطوب ، و سکنه آن 882 تن میباشد. آب آن از رودخانه ماسوله و چاههای آرتزین تامین میشود. محصول عمده آن : برنج ، ابریشم ، توتون و نیشکر و شغل اهالی زراعت و مکاری است . راه مالرو دارد. و از طریق کسما و جیر گوراب راه فرعی اتومبیل رو دارد. این ده دارای دبستان است و اخیراً چهار چاه آرتزین در آن احداث شده و این عمل بر آبادی و اهمیت آن افزوده است . (از فرهنگ جغرافیایی ایران ج 2).
راسعنی
منسوب به راس عین . (یادداشت مولف ). راسی . رجوع به این کلمه شود.
راست فعل
راست کردار. درست کردار:
روز دانش زوال یافت که بخت
بمن راست فعل کژ نگرست .
خاقانی .
راست مزه
هرچیز خوش مزه که تندی نداشته باشد. (آنندراج ). شیرین مزه . (غیاث اللغات ). خوش مزه و خوش طعم و شیرین مزه . (ناظم الاطباء).
بمجاز، با ذوق:
ساغر صحبت هر طایفه لب چش کردم
آدم راست مزه در همه عالم نیست .
باقر کاشی (از آنندراج ).
راسته کنار بوئین
دهی است از دهستان حومه بخش مرکزی شهرستان فومن که در چهارهزارگزی خاور فومن واقع است و براه اتومبیل رو فومن به شفت اتصال دارد. محلی است جلگه یی ، معتدل ، مرطوبی ، و سکنه آن 224 تن میباشد، آب آن از رودبار تامین میشود. محصول آن : برنج ، ابریشم ، چای ، توتون و سیگار است . شغل اهالی زراعت میباشد و راه آن فرعی است . (از فرهنگ جغرافیایی ایران ج 2).
راس عین
نام شهری به دریابکر. و نسب بدان ، راسعنی باشد. (یادداشت مولف ). نام شهری به دیاربکر و نسبت بدان راسی باشد. (انساب سمعانی ص 243). رجوع به مراصدالاطلاع ص 184 و راس عین و راس العین شود. و در حومه اردبیل چشمه ای بنام سرعین موجود است که عوامش سرین خوانند.
راستفنجان
صحرا و ناحیه ای است ظاهراً در حدود ساوه: چون پادشاه گیتی فروز... بار دیگر هوای اشتغال بصید و شکار در خاطردریا آثار پیدا شده متوجه ولایت ساوه گردید و عساکر گردون مآثر کران تا کران دشت و بیابان را فرو گرفته جرگه انداختند... و قمور قادر صحرای راستفنجان بهم رسیده بدستور استمرار پادشاه شیر شکار بلوازم آن کار قیام نمود. (حبیب السیر چ کتابخانه خیام ج 4 ص 567).
راست گردانیدن
مستقیم کردن . استقامت بخشیدن . از کجی و انحناء بدر آوردن . اتراص ، تتریص ;محکم و راست گردانیدن . (منتهی الارب ). تسدید; راست گردانیدن . (از آنندراج ). تقویم ; راست گردانیدن . (منتهی الارب ).
درست گردانیدن . تحقق بخشیدن . به انجام رساندن . تصدیق; راست گردانیدن . (آنندراج ).
-راست گردانیدن سوگند ; وفا کردن به آن . عمل کردن بسوگند. ابرار; راست گردانیدن سوگند: ابرالیمین ; راست گردانید سوگند را. (منتهی الارب ): یکی از بنی اسرائیل سوگند خورده بود که ریش فرعون را شکال بند اسب گرداند آنروز سوگند خود را راست گردانید. (قصص الانبیاء ص 109).
راست معامله
بمعنی راست کار و امانت دار و صادق. (آنندراج ). کسی که داد و ستد وی درست و صحیح و بدون تقلب باشد. (ناظم الاطباء). کسی که با مردم براستی و درستی معامله کند. آنکه در معامله با خلق امانت و درستی را رعایت کند.
راسته کنار پسیخان
دهی است از دهستان حومه بخش مرکزی فومن که در 13هزارگزی شمال خاوری فومن و دوهزارگزی شمال شوسه فومن به رشت واقع است . محلی است جلگه یی ، معتدل ، مرطوب ، و سکنه آن 400 میباشد. برای آبیاری از استخر استفاده میشود و محصول آن : برنج ، ابریشم ، چای ، توتون سیگار، و شغل اهالی زراعت است . راه مالرو دارد. (از فرهنگ جغرافیایی ایران ج 2).
راسفیجان
(رسفیجان ) دهی است از دهستان حومه بخش زرند شهرستان ساوه که در 14000گزی شمال خاوری زرند سر راه زرند به تهران واقع است . محلی است جلگه ، معتدل ، و آب آن از رودخانه لب شور تامین میشود. سکنه آن 87 تن و محصول آن غلات ، پنبه ، چغندرقند، شاه دانه ، کرچک است و دارای باغستانهای بادام میباشد. شغل اهالی زراعت ، گله داری ، گلیم و جاجیم بافی است . راه فرعی دارد. (از فرهنگ جغرافیایی ایران ج 1).