لغت‌نامه دهخدا | کلماتی که با 'ج' شروع می شوند

سیاح . جهانگرد. کیهان نورد.

آشکارا. (آنندراج ).

بلند. به آواز بلند. رجوع به جَهْر شود.

کشورگشایی .

دنیاطلبی و جهان خواهی . رجوع به جهانجو شود.

ده کوچکی است از دهستان انگوران بخش ماه نشان شهرستان زنجان . رجوع به فرهنگ جغرافیائی ایران ج 2 شود.

برای تاکید جاهلیت آید، گویند: جاهلیة جهلاء. (منتهی الارب ).

از ایلات ساکن اطراف اردبیل . این ایل در حدود سیصد خانواده اند که در یک فرسنگی اردبیل در حدود قریه سنبلان مسکن دارندو قشلاقشان مغان است . (جغرافیای سیاسی کیهان ص 106).

اشاره به آدم صفی علیه السلام است .

انسان . بشر. عالم صغیر . (برهان ):
پس بصورت عالم اصغر تویی
پس بمعنی عالم اکبر تویی .

مولوی .

منسوب به جهان . عالَمی :
-جنگ جهانی ; جنگ بین المللی .

صحرای بیرون شیراز. (منتهی الارب ).

ندانستن حقیقت چیزی مطلقاً. (آنندراج ) (غیاث اللغات ).

خداوند جهان:
از شادی آن قراضه چند
گوئی که منم جهان خداوند.

نظامی .

جهان گذرنده . (آنندراج ). دنیا:
بنشین بر لب جوی و گذر عمر ببین
کاین اشارت ز جهان گذران ما را بس .

حافظ.

جهاندن . مصدر متعدی از جستن . به جستن داشتن . سکیزانیدن . رجوع به جهاندن شود.

جهانیدن گشن را بر ماده: اول کس که خر را بر مادیان جهانید تا استر زاد او [ افریدون ] بود. (ابن بلخی ).

یکی از شهرستانهای هشتگانه استان هفتم کشور (فارس ) است و محدود است بحدود زیر: از شمال بشهرستانهای فسا و شیراز، از خاور به بخش داراب ، از شهرستان فسا و شهرستان لار، از باختر به شهرستان فیروزآباد، از جنوب بشهرستان لار. هوای این شهرستان بطور کلی گرم ولی درجه گرمای هوا به مقتضای عرض جغرافیایی و موقع نقاط، متغیر است . آب آن از رودخانه های قره آغاج و سیمکان و چشمه سارها و قنوات متعدد تامین میگردد. در این شهرستان چند رشته ارتفاعات مهم وجود دارد ازجمله ارتفاعات البرز که بلندترین نقطه آن در جنوب شهر به 2100 متر بالغ میگردد، دیگر ارتفاعات سفیدار (سفیدمار) که بخش خفر را از سیمکان جدا میسازد. این کوهستان مستور از جنگلهای بنه و بادام کوهی و سایر درختان جنگلی است . عده ای از طوایف کوهکی در دامنه های آن بدام پروری مشغول میباشند.بلندترین قله کوه سفیدار بالغ بر 3170 متر میشود. و دیگر کوه گورم که بلندترین نقطه آن 2392 متر و اغلب نقاط آن مستور از جنگل است . و دیگر کوه میمند و سیمکان که بلندترین نقطه آن 2627 متر و اغلب نقاط آن جنگلی است . و دیگر کوه گریا سفیدکوه . شهرستان جهرم از چهار بخش خفر، سیمکان ، کردیان و کوهک تشکیل شده ومجموع قراء و قصبات آن 119 و مجموع نفوس آن در حدود59200 تن است . محصولات عمده این شهرستان عبارتند ازخرما، لیمو، تنباکو، مرکبات ، بادام ، پنبه ، برنج و غلات . محصولات حیوانی آن عبارتند از روغن ، پشم و پوست . محصولات معدنی آن عبارتند از سنگ ساختمان در کوه البرز و معدن نمک و گل سرشور. صنایع دستی معمول اهالی قالی ، جاجیم و گلیم بافی است . راههای آن از اینقرار است : 1 - شوسه شیراز - خفر - جهرم . 2 - شوسه جهرم - لار. 3 - شوسه جهرم - قطب آباد - فسا. 4 - راه فرعی جهرم - هکان و جهرم - یرگ. 5 - راه فرعی قطب آباد - کوشک و مه کرد - فسا. (از فرهنگ جغرافیایی ایران ج 7).

اعتقاد داشتن بر ماهیت چیزی بطوری که این اعتقاد خلاف ماهیت آن باشد. (غیاث اللغات ) (آنندراج ). جهل مرکب عبارت است از اعتقاد جازم غیرمطابق با واقع. جهل مرکب عبارت از اعتقاد جازم غیرمطابق است خواه مستند به شبهه باشد و خواه مستند به تقلید، پس ثبات را در جهل مرکب اعتباری نیست وسبب آنکه آنرا مرکب نامیده اند اینست که آدمی چیزی را برخلاف آنچه حقیقت اوست اعتقاد کند پس معلوم می شود که بر حقیقت آن شی پی نبرده و حقیقت امر برای اعتقادکننده مجهول مانده ، این خود یک جهل سپس اعتقاد کند که اعتقاد او عین صوابست و این خود جهل دیگر، که با هم تشکیل و ترکیب یافته و بنام جهل مرکب معروف گردیده است . (کشاف اصطلاحات الفنون ) (تعریفات ):
ز چشم بلبلان انداخت رخسارت گلستان را
لبت نگذاشت در جهل مرکب آب حیوان را.

ملا علی قمی (از آنندراج ).

شاه جهان . خدیو جهان :
خوی خوش من نه خوی دیو است
این از کرم جهان خدیو است .

نظامی .

جهان گردنده . آنکه در اقطارعالم بسیار سفر کند. سائح . سیاح . رحاله:
هر بیت که گفتی آن جهانگرد
بر یاد گرفتی آن جوانمرد.

نظامی .

روی زشت و مکروه . (منتهی الارب ) (آنندراج ).

منسوب به جهرم ، شهری درفارس . (لباب الانساب ).

گلیمی است از کتان منسوب به جهرم ، آنرا جهرمیه نیز گویند:
ز هر جنس و هر جای با جهرمی
تو گوئی گرفتندروی زمی .

نظام قاری (دیوان ص 86).

گیتی خوردن . منتفع شدن از جهان . (آنندراج ). بهره مند گردیدن از دنیا. از همه نعم دنیا متنعم شدن:
همان به است که امروز خوش خوریم جهان
که دی گذشت و ز فردا پدید نیست نشان .

میرمعزی (از آنندراج ).