گ

گرانسی

ژاک دُ. مارشال فرانسوی که بواسطه بی باکیش شهرت یافته بود. (1603 - 1680 م ).

گران گردیدن

سنگین شدن . ثقیل شدن:
آدمی پیر چو شد حرص جوان میگردد
خواب در وقت سحرگاه گران میگردد.

صائب .

گرانی گوش

ثقل سامعه . وقر:
چون سبکبار گشت هزل فروش
درخور است آن زمان گرانی گوش .

سنائی .

گرایندگی

عمل گرائیدن . میل . رغبت:
مکن جز به نیکی گرایندگی
که در نیکنامی است پایندگی .

نظامی .

گران رفتار شدن

کندرو شدن . بطی ءالسیر گشتن . به کندی رفتن .

گران سیر

آنکه سیر او بدیربود. (آنندراج ). کندرو. دیررو. آهسته رو:
نقرس گرفته پای گران سیرش
اصلع شده دماغ سبکسارش .

خاقانی .

گران گرز

آنکه گرز گران دارد. دارنده گرز سنگین:
گرفتش سنان و کمان و کمند
گران گرز را پهلو دیوبند.

فردوسی .

گراینده

مایل . متمایل:
فزاینده نام و تخت قباد
گراینده تاج و شمشیر و داد.

فردوسی .

گران رکاب

کسی را گویند که در روز جنگ به حمله خصم از جا نرود و ثابت قدم باشد و جای خود را نگاه دارد. (برهان ) (آنندراج ) (غیاث ).

کنایه از مردم آرمیده و باتمکین . (برهان ).

گران شدن

ناگوار و نامطبوع گردیدن:
کنون گران شدم و سرد و نانورد شدم
از آن سبب که به خیری همی بپوشم ورد.

کسائی .

گران گوش

مردمی را گویند که گوش ایشان سنگین باشد، یعنی دیر بشنود و کر را نیز گویند چه گران گوشی به معنی کری آمده است . (برهان ). کر. اطروش . موقور. (مهذب الاسماء): گران گوشی به قزوینی گفت : شنیدم زن کرده ای . گفت : سبحان اللّه تو که چیزی نشنوی این خبر از کجاشنیدی . (از منتخب لطائف عبید زاکانی چ برلن ص 163).
اگر راحت بخواهی در همه حال
بشو هر جا گران گوش و زبان لال .

میر نظمی (از شعوری ص 310).

گراورساز

کنده کار. حکاک . نقار. آنکه گراور سازد.

گران رکاب شدن

کنایه از حمله بردن:
گران شدرکاب و سبک شد عنان .

فردوسی .

گران شدن رکاب

فشار آوردن بر رکاب تااسب بسرعت بتازد. کنایه از به شتاب شدن:
گران شد رکاب یل اسفندیار
بغرید با گرزه گاوسار.

فردوسی .

گران گوش شدن

وقر.(دهار). کر شدن . و رجوع به گران گوش شود:
دشوار بود غیبت یاران شنیدنم
شد گوش من گران و به فریاد من رسید.

محسن تاثیر (از آنندراج ).