طاهر علک
ممدوح سوزنی بوده است . رجوع به لباب الالباب ج 2 ص 195 شود.
طاوس قزوینی
امام برهان الدین ابراهیم بن محمدبن ابی المکارم قزوینی . او راست : کتاب اربعین .
طاویقو
ده کوچکی است از دهستان خبر بخش بافت شهرستان سیرجان در 80هزارگزی جنوب باختری بافت . سر راه مالرو ده سرد به خبر، با 30 تن سکنه . (از فرهنگ جغرافیائی ایران ج 8).
طاهر تنکابنی
فرزند میرزا فرج اللّه تنکابنی (1280 - 1360ه' . ق.) دانشمند و فاضل معروف که از قرار مذکور درحکمت و فلسفه قدیم بسیار متبحر و با اطلاع بوده و کتب بسیار نفیسی از خطی و چاپی جمع کرده بود، وی از شاگردان مرحوم میرزا ابوالحسن جلوه بود و در مدرسه سپهسالار جدید تدریس میکرد و از قرار مذکور قدرت مطلقه حکام ناحیه تنکابن تمام املاک خانواده او را که به بنی فقیه معروف بودند در آنجا غصب کرده بودند و حتی در تهران نیز گویا او را از تدریس در مدرسه مزبورمنع کرده بودند و لهذا در خانه اش درس می گفت ، بدبختانه من که فقط دو سال قبل از وفات او از پاریس به طهران مراجعت کرده و از صیت فضل و دانش او چندان مستحضرنبودم توفیق ملاقات آن عالم جلیل را درنیافتم . صاحب ترجمه در هجدهم رمضان سنه 1280 ه' . ق. در کلاردشت مازندران متولد شده است و در روز جمعه شانزدهم ذی القعده 1360 ه' . ق. / 14 آذر سنه 1320 ه' . ش . در تهران وفات یافت در حدود سن هشتادویک سالگی و برحسب وصیت خود وی در جوار مزار مرحوم میرزا ابوالحسن جلوه واقع در ابن بابویه شش کیلومتری جنوب تهران مدفون گردید . (وفیات معاصرین به قلم محمد قزوینی . مجله یادگار سال پنجم شماره 4 و 5).
و مرحوم عبرت آرد میرزا طاهر تنکابنی مقیم تهران از اجله حکما و عرفا و امروز در حکمت و عرفان و علم طب قدیم کم نظیر بلکه بی مانند است . از مبرزین شاگردان میرزای جلوه و میرزا محمد رضای قمشه ای است . چندی در مدرسه سلطانی به افادت و افاضت مشغول بود اینک بواسطه کثرت سن و ضعف مزاج انزوا اختیار کرده بمطالعه کتب حکمت و عرفان اوقات میگذراند. یکی از کتابخانه های مهم تهران کتابخانه اوست . (از مدینةالادب ج 1 ص 732 تالیف عبرت نسخه خطی کتابخانه مجلس شورای ملی ). و مولف کتاب مازندران می نویسد: از طایفه فقیه کلارستاق مازندران در محرم سال 1280 ه' . ق. در قریه کردی چال کلاردشت متولد و در سن هشتادسالگی در 14 آذر ماه 1320 ه' . ش . پس از یک عمل جراحی در بیمارستان نجمیه وفات یافت . میرزامحمد طاهر تا سن 11 سالگی در موطن خود سپس تا 16 سالگی در بلوک لنگای تنکابن به تحصیل مقدماتی اشتغال داشت . و بعد برای تکمیل تحصیلات به تهران عزیمت نمود و نخست در مدرسه کاظمیه و مدرسه قنبر علیخان و سپس در مدرسه سپهسالار مشغول تحصیل گردید و اساتید وی در حکمت میرزا محمدرضا قمشه ای و میرزا ابوالحسن جلوه و آقاعلی حکیم و در هیئت و نجوم میرزا عبداللّه بوده اند. تنکابنی بواسطه ذکاوت فطری و عشق و علاقه مفرطی که در تعلیم و تربیت داشت سرآمد اقران گردید و مرحوم جلوه که استاد تنکابنی بود به فضلش معترف و محصلین را به استفاده از او توصیه میفرمود. میرزامحمد طاهر علاوه بر احاطه به فلسفه و حکمت در فقه و اصول و نجوم و ادبیات و ریاضیات نیز تخصص داشت . طب قدیم را مطلع و قانون بوعلی سینا را چندین دوره تدریس نمود و حواشی ذی قیمتی بر قانون نوشته است که در کتابخانه مجلس شورای ملی موجود میباشد آن مرحوم خط خیلی خوب می نوشت کتب و رسائل زیادی بخط وی در دست است . سالیان دراز در مدرسه سپهسالار مدرس معقول بوده و در مدرسه علوم سیاسی نیز تدریس می کرد.
امور سیاسی : در دوره اول مجلس شورای ملی که انتخابات طبقاتی بود مرحوم میرزا از طرف طبقه طلاب بنمایندگی در مجلس انتخاب گردید و در دوره سوم مجلس شورای ملی نیز از تهران به نمایندگی برگزیده شد در سال 1294 ه' . ش . در جنگ بین المللی اول که مهاجرت آزادی خواهان پیش آمد وی نیز باآزادی خواهان مهاجرت کرده و مدتی را در اماکن مقدسه عتبات مشرف بود و چندی را در موصل بسر برده و در محاورات با علمای آنجا که اهل تسنن بودند خاطرات جالب توجهی از خود گذاشته و فوقالعاده مورد تجلیل و احترام واقع گردید. در دوره چهارم که میرزا در مهاجرت بود از طرف اهالی تهران به نمایندگی انتخاب ولی به مجلس نرفته است . مرحوم تنکابنی در اول کودتا از طرف آقاسید ضیاءالدین دستگیر و چندی زندانی بود و یک بار دیگر در اواخر سلطنت رضا شاه نیز زندانی شده سپس به کاشان تبعید گردید.
ورود بخدمت اداری : در تشکیلات جدید دادگستری از طرف مرحوم داور بخدمت دعوت شده و مدتی ریاست محاکم ابتدائی و استیناف را داشته و اخیراً هم مستشار دیوان عالی کشور و از زمره قضات عالی مقام بوده است . میرزا کتابخانه ای داشت که تعداد کتابهای آن زیاد نبود ولی از حیث کیفیت مهم بوده که آن مرحوم در طول مدت زندگانی توانست بهترین و نفیس ترین نسخ را در علوم مختلف که نایاب بود جمع کند مقداری از این کتب را خود در حین مرض و کسالت به مجلس شورای ملی فروخت وبقیه را بازماندگانش برای ادای قروض وی به کتابخانه مجلس فروختند. مرحوم میرزا محمدطاهر تنکابنی از فضلا و دانشمندان بنام و از مشاهیر علمای اسلام بشمار میرود. (از کتاب مازندران ، شرح حال رجال معاصر، تالیف عباس شایان . ج 2 ص 12) و کسروی درباره افتتاح نخستین دوره مجلس شورای ملی می نویسد: روز یکشنبه چهاردهم مهر (18 شعبان ) مجلس گشاده خواستی بود، تا آن روز برگزیدن نمایندگان را بپایان رسانیدند کسان پائین برگزیده شدند: از شاهزادگان ... از علما و طلبه ها: آقامیرزا محسن (برادر صدرالعلما) حاجی شیخ علی نوری ، میرزاطاهر تنکابنی . حاجی سیدنصراللّه اخوی . (تاریخ مشروطه ایران ص 168). بنابرین مرحوم تنکابنی از وکلای دوره اول مجلس شورا بشمار میرفته است . و در حاشیه ص 182وکلائی را که روی زمین و یا روی صندلی نشسته اند شرح میدهد و مرحوم میرزا طاهر را هشتمین تن از بیست تن وکلائی که روی صندلی نشسته اند بشمار آورده است و در صفحه 23 ذیل عنوان «تاجگذاری محمدعلی میرزا و بی پروائی او با مجلس » می نویسد همان روز در مجلس گفتگو بمیان آمد، و کسانی از نمایندگان گله کردند و برخی جمله های مغزداری نیز بمیان آمد. میرزا طاهر گفت : «سلطان سلطان ملت است باید از طرف ملت تاج گذارند و مجلس نماینده ملت است ». و رجوع به الذریعه ج 6 ص 141 و ص 285 و حاشیه غزالی نامه ص 122 شود.
طاهر علوی
معروف به میرزا طاهر علوی . در تذکره نصرآبادی شرح حال وی بدینسان آمده است : جوان قابل صالحی است . در تحصیل سعی کرد. شعرش این است :
امشبم چون شیشه می دل ز تنهائی پر است
همچو ساغر همدمی کو تا دلی خالی کنم .
(تذکره نصرآبادی ص 374).
طاوس کردار
با کردار طاوس . با رفتار طاوس:
بدین طاوس کرداری همائی
روان شد چون تذروی در هوائی .
نظامی .
طاویقوئیه
دهی است از دهستان رابر بخش بافت شهرستان سیرجان . در دوهزارگزی جنوب راه فرعی رابر به بافت . کوهستانی و سردسیر. با 100 تن سکنه . آب آن از چشمه . محصول آنجا غلات و حبوبات . شغل اهالی زراعت . راه آن مالرو است . مزارع بیدوئیه و شیخ مور جزء این ده است . (از فرهنگ جغرافیائی ایران ج 8).
طاهرتونی
از قصبه تون و پدرش در دربار شاه عباس وقایعنگار بوده ، این بیت از اوست :
سر تا قدمم رفته بتاراج نگاهی
از چشم و دلم ماند همین اشکی و آهی .
(قاموس الاعلام ترکی ج 4).
طاهر غسانی
حمداللّه مستوفی ذیل احوال هرمزد آرد: و هرمزد هیچ فرزند نداشت . ارکان دولت شبستان هرمزد احتیاط کردند; مادر شاپور حامله بود و پادشاهی بدو دادند [ و ] بعد از چهل روز شاپور متولد شد، طفل را برتخت بخوابانیدند و تاج بالای سر او بیاویختند. چون او طفل بود ملک پرآشوب شد. از عرب طاهر غسانی لشکر کشید و طیسفون که تختگاه ساسانیان بود غارت کرد و نوشه خواهر هرمزد را بغارت برد و زن کرد و او دختری آوردملکه نام . چون شاپور بحد مردی رسید به جنگ طاهر رفت .دختر نوشه با او متفق شد او را در قلعه راه داد طاهر را بگرفت و به کشت و ملکه را زن کرد. (تاریخ گزیده ج 1 ص 107). و رجوع به شاهنامه فردوسی و طایر شود.
طاوس آتش پر
کنایه از آفتاب است و آن را طاوس مشرقخرام نیز گویند. (انجمن آرای ناصری ). کنایه از آفتاب عالمتاب . (برهان ). و رجوع به مجموعه مترادفات ص 13 شود.
طاوس لو
دهی از دهستان اوچ تپه بخش ترکمان شهرستان میانه . در 12هزارگزی جنوب ترکمان و 10هزارگزی شوسه تبریز به میانه . کوهستانی . معتدل . با 160 تن سکنه . آب آن از چشمه محصول آنجا غلات و حبوبات . شغل اهالی زراعت و گله داری . راه آن مالرو است . (از فرهنگ جغرافیائی ایران ج 3 و 4).
طاویقونیه
ده کوچکی است از دهستان بهرآسمان بخش ساردوئیه شهرستان جیرفت در 24هزارگزی خاور ساردوئیه و 19هزارگزی جنوب راه مالرو بافت به ساردوئیه . با 7 تن سکنه . (از فرهنگ جغرافیائی ایران ج 8).
طاهر جزری
شدادبن ابراهیم بن حسن ، ابوالنجیب الملقب بالطاهر الجزری . ثعالبی در تتمةالیتیمة درباره او گوید: سالخورده است و دوران فرمانروائی سیف الدوله را درک کرده است و درباب وی گوید:
و حاجة قیل لی نبه لها عمراً
و نم فقلت علی قدتنبه لی
حسبی علیان ان ناب الزمان و ان
جاء المعاد بما فی القول و العمل
فلی علی بن عبداللّه منتجع
ولی علی امیرالمومنین علی
و او راست درباره جوانی که بادب وی متادب شده بود:
هذاعلی بالمشاکلة التی
ما بیننا لی مالک مستاثرُ
قالوا صدیقک قلت بل ولدی و قد
اعداه طبعی فهو مثلی شاعر
و درباره قوس قزح گوید:
الست تری الجو مستعبراً
یضاحکه برقه الخلب
و قد لاح من قزح قوسه
بعیداً و تحسبه یقرب
کطاقی عقیق و فیروزج
و بینهما آخر مذهب .
(از تتمةالیتیمة ج 1 ص 46).
طاوسان
اصلشان از تخم طاوس بن کیان است و او از تابعین بود. در ایشان علمای عالی مرتبه بوده اند چون شیخ محمد و پسرش ابوجعفر عراقی . (تاریخ گزیده ص 848).
طاویله
دهی است از دهستان پایرود بخش مرکزی شهرستان کرمانشاهان . در 13هزارگزی خاور کرمانشاه و 4هزارگزی شمال شوسه کرمانشاه - طهران . کوهستانی و سردسیر. با 125 تن سکنه . آب آن از چشمه کوچک . محصول آن غلات دیمی و لبنیات . شغل اهالی زراعت و گله داری . راه آن مالرو است . (از فرهنگ جغرافیائی ایران ج 5).
طاهر جغتائی
امیر ابوالمظفر ملک طاهربن ابوالفضل محمد محتاج چغانی . رجوع به طاهربن ابوالفضل و ابوالمظفر... و مجمعالفصحاج 1 ص 27 شود.
طاهر قزوینی
طاهربن حاتم بن ماهویه قزوینی . او راست : کتاب الحدیث که نجاشی به چهارواسطه از آن روایت کرده است . (الذریعه ج 6 ص 230).