شارع الانبار
محله ای است به بغداد در نزدیکی مدینه المنصور که چون در راه انبار واقع بود به این نام نامیده شد. (معجم البلدان ).
شارکالی شاری
نام پادشاه آکاد و نوه نارام سین (2711 - 2688 ق. م .) است . در یکی از سالنامه های او اشاره به لشکرکشی برای دفع گوتیان شده است . در سالنامه دیگر آمده است : «من پادشاه گوتی را که شرلک نام داشت اسیر کردم ». لیکن باوجود کشته شدن سردار گوتیان به دست شارکالی شاری ، اینان از حمله باز نایستادند و خود شارکالی شاری شکارایشان گردید. اندک زمانی پس از وفات او در بلاد بین النهرین هرج و مرجی بزرگ پدید آمد و در این عصر حکومتهای بابل و ایلام بزیر سیل مهاجمین گوتی مستغرق شدند.(از کرد و پیوستگی نژادی و تاریخی او صص 28 - 29).
شارل پنجم
معروف به شارل دانا پسر ژان دوم معروف به ژان لوبن و بون دولوگزامبورگ . وی بسال 1337 م . درونسن تولدو بسال 1380 م . وفات یافت . در سال 1356م . پس از اسارت ژان دوم ، نایب السلطنه قلمرو فرانسه گردید. اغتشاشاتی را که در زمان حکمرانی اتین مارسل در شهر پاریس بروز نمود دریافت و بسال 1360 م . قرارداد برتینیی را با انگلستان منعقد ساخت . در سال 1364 م . بپادشاهی رسید و صلح را بر شارل بد تحمیل نمود و قلمرو سلطنت را از چنگ چریکهای خارجی غارتگر آزاد کرد و تا سال 1375 م . همه ولایاتی را که بدست انگلیسیها افتاده بود از تصرف آنان خارج ساخت . این پیروزیها ببرکت حزم سیاسی وی و دلاوری سردارانش دوگکلن ، دو کلیسون و دو بوسیکو بدست آمد. درزمان سلطنت او جنگهایی که بر سر پادشاهی برتانی در گرفت روی داد. شارل پنجم بانی اصلاحات مفیدی در شئون مالی و توسعه امتیازات اونیورسیته گردید. در زمان سلطنت وی کاخهایی چند (مانند هتل سن پل ، لوور و غیره ) احداث یا تکمیل شد و مجموعه نفیسی از آثار خطی گرد آوری گردید. کریستین دوپیزان شاعره فرانسوی مدیحه ای در ستایش او سروده است .
شارل کن
همان شارل پنجم پسر فیلیپ اول معروف به فیلیپ زیبا و ژان دیوانه است . وی بسال 1500 م . در شهر گان تولد و بسال 1558 م . وفات یافت . در سال 1516 م . پادشاه اسپانیا و در سال 1519م . امپراطور آلمان شد. وسعت قلمرو سلطنت او که شامل اسپانیا مستعمرات آن ، فلاندر، اتریش و آلمان میشد موجب گشت که وی همواره با پادشاهان فرانسه در حال خصومت بسر برد. جاه طلب و مدعی سلطنت مطلقه عالمگیرو بهمین سبب با فرانسوای اول پادشاه فرانسه متجاوز از سی سال در حال جنگ بود. وقایع و حوادث مهم این جنگها بقرار زیر است : در سالهای 1522 م . و 1525م . در نبردهای ایتالیا فرانسویان را مغلوب ساخت و پادشاه فرانسه را به اسارت درآورده پیمان مادرید را در سال 1526 م . بر وی تحمیل کرد; پس از یک سلسله جنگهای دیگر در سال 1527م . رم را به تصرف درآورد; در سال 1529م . پیمان صلح کامبره میان طرفین بسته شد، مذاکرات مربوط به این پیمان را لویئز دوساووا از جانب فرانسوای اول و مارگریت دوتریش از جانب برادرزاده اش شارل کن انجام دادند و از اینرو قرارداد مزبور به «صلح بانوان » شهرت یافت ; سپس کوشش بی حاصلی برای تصرف ایالت پرووانس نشان داد; درسال 1538م . پیمان متارکه نیس انعقاد یافت و سرانجام در سال 1544م . شکست سرپزول در ایتالیا اتفاق افتاد. پس از وفات فرانسوای اول در سال 1555 م . شارل کن شهر مس را محاصره کرد و در سال 1556 م . پیمان متارکه ووسل را امضا نمود. از جانب دیگر، این امپراطور در سال 1532 م . با ترکان عثمانی بجنگ پرداخت و در سال 1535 م . به تونس و در سال 1541 م .به الجزیره لشکر کشید و در آنجا با ناکامی روبرو شد. وی بموجب موافقت نامه اوگسبورگ در سال 1555م . آزادی مذهب را برای پیروان لوتر در آلمان برسمیت شناخت . در پایان عمر به خطای خود پی برد و در سال 1555م . از سلطنت استعفا کرد و در سال 1556م . در صومعه یوست در اسپانیا عزلت گزید و همانجا چشم از جهان فروبست .
شارم
تیری که گوشه نشانه را بشکافد. (منتهی الارب ). السهم یشرم جانب القرض . (اقرب الموارد).
شارکنی
دیهی است از دهستان بن معلا، بخش شوش ، شهرستان دزفول ، واقع در 5 هزارگزی شمال باختری شوش و 7هزارگزی باختر راه شوسه اهواز به دزفول و آن دشت است و آب و هوای گرمسیری دارد و سکنه آن 200 تن و ازعشایر لرند. آب آن از رود کرخه ، محصولات عمده آن غلات ، برنج و کنجد و شغل اهالی آن زراعت است . در تابستان راه اتومبیل رو دارد. (فرهنگ جغرافیایی ایران ج 6).
شارل چهاردهم
یا شارل ژان همان ژان برنادت است که در سال 1810 م . شارل سیزدهم پادشاه سوئد وی را به فرزندی پذیرفت و از سال 1818 م . به نام شارل چهاردهم یا شارل ژان پادشاه سوئد گردید. وی بسال 1763 م . در شهر پو تولد و بسال 1844 م . وفات یافت . رجوع به برنادت (ژان ) شود.
شارل مارتل
عرب وی را قارلة مینامید. (الحلل السندسیه ج 2 ص 205). پسر پین دریستال و جد شارلمانی امپراتور نامی فرانسه است . وی در حدود سال 688م . تولد و بسال 741م . وفات یافت . عنوان وزیر دربار، را که عالیترین مقام در عهد سلطنت سلسله مروونژین ها بود داشت . سخت سلحشور بود و مدام در ماورای رود رن با اقوام ژرمن و در جنوب گل با اقوام آکی تن و عرب جنگ میکرد. در سال 732م . سپاهیان عرب به سرداری عبدالرحمن را در پواتیه منهزم ساخت و با این فتح پیشرفت مسلمانان را که از اسپانی گذشته به کوههای پیرنه رسیده بودند و از آنجا بخاک فرانسه تاخته تا رود رن پیش رفته بودند سدکرد. نتیجه ای که از فتح پواتیه عاید خاندان شارل شداینکه در انظار، فدائی عیسی و مدافع نصاری قلم رفت و پاپ که همیشه از لمبار بیم داشت سفیری فرستاد و شارل را بیاری خواست و خاندان شارل که مدتها بود در واقع سلطنت میکرد بکمک پاپ رسماً پادشاهی یافت . رجوع به تاریخ تمدن اسلام جرجی زیدان ترجمه جواهر کلام ج 1 ص 98 و ترجمه تاریخ قرون وسطی آلبرماله و ژول ایزاک چ 2 ص 104 و 105 و 115 و تاریخ اسلام دکتر فیاض شود.
شارمار
نوعی از مار بزرگ و عظیم باشد. (برهان ). مرکب از: شار + مار. (حاشیه برهان قاطع چ معین ). مار بزرگ. (رشیدی ). مار سخت بزرگ. (شرفنامه منیری ) (سروری ). برغمان:
شور مورند حسودانش اگر چه گه لاف
شارمارند و نفربا نفر آمیخته اند.
خاقانی .
شارع المیدان
نام محله ای به بغداد در جانب شرقی بیرون رصافة و آن از شماسیه تا سوق الثلاثاء امتداد داشت و قصر ام حبیب دختر رشید در آن واقع بود. (معجم البلدان ). و رجوع به الوزراء و الکتاب ص 248 شود.
شارل چهارم
شارل اول امپراطور اتریش وی بنام شارل چهارم پادشاه هنگری بوده است . رجوع به شارل اول امپراطور اتریش شود.
شارلمان
شارلمانی . رجوع به شارلمانی و الحلل السندسیه ج 1 ص 322 و فهرست ج 2 و تاریخ اسلام دکتر فیاض چ 2 ص 217 شود.
شارمارتین
قریه ای به اسپانیا است . و آن قریه ای است که ناپلئون اول هنگامی که شهر مجریط تسلیم او گشت در آن جای داشت . رجوع به الحلل السندسیه ج 1 ص 342 و اسپانیا شود.
شارع دارالرقیق
نام محله ای ببغداد در کنار دجله و در قدیم آنجا برده می فروختند و در جانب غربی متصل به حریم الطاهری واقع بود و بازاری داشت . ابومحمد رزق اللّه بن عبدالوهاب التمیمی متوفی بسال 488 ه' . ق. درباره آن گوید:
شارع داراالرقیق ارقنی
فلیت دارالرقیق لم تکن
به فتاة للقلب فاتنةٌ
انا فداء لوجهها الحسن .
(معجم البلدان ).
شارکی
رجوع به احمدبن محمد شارکی هروی شود.
شارل دانجو
شارل دانژو. رجوع به شارل دانژو و الحلل السندسیه ج 2 ص 248 و شارل اول شود.
شارلمانی
شارلمان . شارل اول یا شارل کبیر پسرپین قصیرالقامه و برت لنگدراز . اعراب وی را قارلة مینامند. وی درسال 742م . در نوستری تولد و بسال 814م . وفات یافت . بسال 768 م . جانشین پدر گردید و تا سال وفات برادرش کارلومان یعنی تا سال 771م . به اشتراک وی سلطنت کرد و از آن پس به تنهایی بر فرانکها حکومت نمود. ساکسونها دانواها، اسلاوها، باواری ها، آوارها، آکی تن ها و لمبارها را که مزاحم اسلاف او و رقیب دولت فرانکها بودند منهزم و مطیع ساخت و حدود قلمرو خود را از هر سو وسعت بخشید و دیری نگذشت که وزیر دربار سابق اوسترازی ، مالک الرقاب اروپای آن روزی گردید. شارلمانی روی هم رفته در داخل و خارج مملکت پنجاه و سه جنگ کرد و در بیشتر آنها شخصاً سردار سپاه بود. به دعوت پاپ آدرین اول متوجه ایتالیا گردید و آخرین پادشاه لمباردی موسوم به دیدیه را به سال 774م . مغلوب و دولت لمبارها را در شمال ایتالیا یکسره منقرض ساخت . سپس وارد رم شد و روابط خود را با پاپ و کلیسا بیش از پیش استحکام بخشید و عناوین جدید وی «پادشاه لمبارها»، «شریف رم » و «حامی کلیسا» بتایید پاپ صورت رسمی و روحانی بخود گرفت . برضد اعراب اسپانیا لشکر کشی کرد و موخرة الجیش او بسال 778. در رونسوو نیست و نابود شد. سرود رولان منظومه حماسی معروف قرون وسطی مربوط به وقایع همین جنگ است . در زمان هارون الرشید دو نوبت سفیر از طرف شارلمانی بمقر خلافت آمد. در آن موقع فرانکها بطرفداری از پاپ با امپراتور بیزانس که مخالف مذهبی پاپ بود سر جنگ داشتند و میخواستند خلیفه را تشویق به مخالفت با بیزانس کرده باشند. در سال 785م . قیام مسلحانه ساکسونها به سرکردگی ویتکیند و در سال 787م . عصیان باواری ها بفرماندهی تاسیون را فرونشاندو آوارها را در سال 790م . بطور قطع مغلوب ساخت . آخرین روزهای سلطنت او با نخستین مهاجمات نورمانها مقارن بود. در ایام عید مسیح سال آخر قرن هشتم میلادی پاپ لئون سوم تاج قیاصره روم را در کلیسای پطرس رسول ، در رم بر سر شارلمانی نهاد و در برابر او زانوی پرستش به زمین زد. بدین ترتیب میان شخص اول قبایل ژرمانی و ریاست عالیه کلیسا اتحاد رسمی صورت گرفت و شارلمانی سلطنت مدنی قیاصره و صدارت روحانی روم را بیکجا داراشد. لیکن با وجود احراز چنین عنوانی بریاست قبایل ژرمانی افتخار داشت و خصوصاً بملت فاتح اوسترازی که پس از فوت پدر پادشاهی ایشان را یافته بود میبالید. سالی دو بار مجامع سیاسی امپراطوری را تشکیل می داد و از اطراف ممالک تابعه ،روحانیان طراز اول ، روسای واحدهای جنگی (لودها) ، سران قبایل ، روسا و صاحبمنصبان دولتی به این مجمع حاضر میشدند و چگونگی اوضاع را بعرض شارلمانی میرسانیدند. اعیان و اشراف مجلسی دیگر داشتند که در آنجا قوانین مدنی و مذهبی را تدوین میکردند. بازرسان امپراطوری که فرستادگان پادشاهی نامیده میشدند سالی چهاربار به ولایات میرفتند و اطلاعات مکتسبه را مستقیماً گزارش میکردند. در زمان سلطنت شارلمانی در امور قضائی نیز اصلاحاتی صورت پذیرفت . در آن ایام خط و سواد تقریباً منحصر به روحانیون بود. شارلمانی مکاتب و مدارسی تاسیس و اطفال مستخدمین عالیرتبه لشکری و کشوری را وادار به تحصیل کرد. شارلمانی موسس سلسله کارولنژین است . امپراطوری او به دریای شمال ، شط الب ، سرزمین بوهم ، شط گاریگلیانو درایتالیا، شط اِبر دراسپانیا، جبال پیرنه و اقیانوس اطلس محدود بود. لیکن دولت او پس از وی همچون حبابی بر روی آب ناپدید گردید. شارلمانی مانند بسیاری از پادشاهان فاتح برای رسیدن بمقصود از ارتکاب جنایات هم پروایی نداشت . وی شاهزادگان سلسله مرو و نژین ها و حتی برادرزاده های خود را نابود ساخت و فرمان داد تا 4500 ساکسونی را یکجا سر بریدند. رجوع به تاریخ عمومی قرون وسطی عبدالحسین شیبانی ج 2 و تاریخ اسلام دکترفیاض و تاریخ قرون وسطی آلبرماله و ژول ایزاک شود.
شارمام
شارمان . چارمان . چهارمان . نام سابق قصبه ساحلی چهار امام . (فریده ) واقع در مازندران است . ولاش باو را در آنجا بقتل رسانید. رجوع به مازندران و استرآباد رابینو ترجمه وحید مازندرانی ص 90 و 215 و چهار امام شود.
شارع عام
شاه راه . (مجمل اللغه ). عَثَق. (منتهی الارب ). راه عمومی و کوچه ای که بن بست نباشد. (ناظم الاطباء). رهگذر همه: چه هر که بر عمیا در راه مجهول رود و از راه راست و شارع عام دور افتد بگمراهی نزدیک تر باشد. (کلیله و دمنه ). مسکن ایشان نزد شارع عام بود. (کلیله و دمنه ).