متن
ترجمه آیتی
ترجمه شهیدی
ترجمه معادیخواه
تفسیر منهاج البرائه خویی
تفسیر ابن ابی الحدید
تفسیر ابن میثم
436 امام ( ع ) فرمود :
إِنَّ ؟ لِبَنِي أُمَيَّةَ ؟ مِرْوَداً يَجْرُونَ فِيهِ وَ لَوْ قَدِ اِخْتَلَفُوا فِيمَا بَيْنَهُمْ ثُمَّ كَادَتْهُمُ اَلضِّبَاعُ لَغَلَبَتْهُمْ « بنى اميّه ميدان فرصتى دارند تا در آن بتازند ، و چون در امر خلافت ميان آنها اختلاف افتد ، كفتارها ، آنان را بفريبند و برايشان چيره شوند . » سيد رضى گويد :
مرود ، در اينجا بر وزن مفعل از مصدر إرواد ، به معنى مهلت دادن و فرصت دادن است . و اين سخن از رساترين و زيباترين سخنان است گويا امام ( ع ) فرصتى را كه بنى اميه داشتهاند به ميدان تاخت و تازى تشبيه كرده است كه چون به پايان آن برسند رشته نظام آنها از هم گسسته شود .
لفظ مرود را براى مدّت حكمرانى بنىاميه استعاره آورده است ، و وجه شبهه همان است كه سيّد فرموده است ، و سخن كاملا راست است ، زيرا كه دولت بنىاميه پيوسته برقرار بود تا وقتى كه اختلاف ميان آنها افتاد ، و اين در زمان حكومت وليد بن يزيد بود كه يزيد بن وليد بر او خروج كرد ، و باز ابراهيم بن وليد به برادرش حمله برد ، و در همين زمان بود كه داعيان بنىالعباس در خراسان قيام
[ 782 ]
كردند ، و از طرفى مروان بن محمد از جزيره به قصد خلافت آمد ، و ابراهيم بن وليد را از كار بركنار كرد و گروهى از بنىاميه را كشت و در نتيجه حكومت آنها متزلزل شد ، تا اينكه به دست ابو مسلم خراسانى از بين رفت . در صورتى كه وى در آغاز كار از ناتوانترين و مستمندترين خلق خدا بود ، و اين خود دليل درستى سخن امام ( ع ) است كه فرمود : « كفتارها آنان را بفريبند و برايشان چيره شوند » .
كلمه : « ضباع كفتارها » گاهى براى مردمان فرومايه و ناتوان استعاره آورده مىشود . و اين خود از كرامات امام ( ع ) است .