متن
ترجمه آیتی
ترجمه شهیدی
ترجمه معادیخواه
تفسیر منهاج البرائه خویی
تفسیر ابن ابی الحدید
تفسیر ابن میثم
351 نقل كردهاند كه كمتر اتّفاق مىافتاد كه امام ( ع ) روى منبر بنشيند ،
مگر اين كه پيش از خطبه خواندن مىفرمود :
أَيُّهَا اَلنَّاسُ اِتَّقُوا اَللَّهَ فَمَا خُلِقَ اِمْرُؤٌ عَبَثاً فَيَلْهُوَ وَ لاَ تُرِكَ سُدًى فَيَلْغُوَ وَ مَا دُنْيَاهُ اَلَّتِي تَحَسَّنَتْ لَهُ بِخَلَفٍ مِنَ اَلْآخِرَةِ اَلَّتِي قَبَّحَهَا سُوءُ اَلنَّظَرِ عِنْدَهُ وَ مَا اَلْمَغْرُورُ اَلَّذِي ظَفِرَ مِنَ اَلدُّنْيَا بِأَعْلَى هِمَّتِهِ كَالْآخَرِ اَلَّذِي ظَفِرَ مِنَ اَلْآخِرَةِ بِأَدْنَى سُهْمَتِهِ سدى : مهمل ، بيهوده سهمه : بهره ، نصيب « اى مردم از خدا بترسيد كه هيچ كس را بيهوده نيافريدهاند تا سرگرم بازيچه شود ، خودسر رها نشده تا كار ناروا كند ، و دنيايى كه خود را براى او آراسته چنين نيست كه جايگزين آخرت شود كه در نگرش بدان ، بد جلوه داده است و هيچ مغرور و فريب خورده دنيا در بالاترين حد كوشش خود نتوانسته از دنيا به پيروزى
[ 90 ] انّ ابغض الخلايق إلى اللّه رجلان . . .
[ 91 ] لإختلاف النّاس في الفتيا : ترد على احدهم القضيّة . . .
[ 719 ]
برسد مانند آن ديگرى كه از آخرت به كمترين بهره و نصيب خويش رسيده است » . چون پرهيزگارى و توشه گرفتن از دنيا براى سفر الى اللّه هدف از خلقت انسان است ناگزير امام ( ع ) در آغاز تمام خطبههايش آن را مىآورده و به اين هدف آفرينش توجّه مىداده است و هم اين كه هدف نهايى انسان آخرت است و دنيا نيست ، هر چند كه به جاى هدف نهايى ، دنيا خود را جلوهگر سازد ، و هر چند كه آخرت را در نظر وى بد جلوه دهد و مانع شناخت آن گردد ، علاوه بر آن كه هيچ مناسبتى نيست ميان آن كسى كه در بالاترين حدّ تلاش خود به دنيا رسيده و ميان آن كسى كه به كمترين بهره از آخرت دست يافته است ، به جهت شرافت بهره اخروى ، تا چه رسد به آن كسى كه به بالاترين مقام اخروى رسيده باشد امام ( ع ) طالب دنيايى را كه مدّعى است به دنيا دست يافته ، از فريب خوردن و مغرور شدن بر حذر داشته است . و مطالب ديگر واضح است .