نهج البلاغه |

متن ترجمه آیتی ترجمه شهیدی ترجمه معادیخواه تفسیر منهاج البرائه خویی تفسیر ابن ابی الحدید تفسیر ابن میثم
188 امام ( ع ) فرمود : أَيُّهَا اَلنَّاسُ اِتَّقُوا اَللَّهَ اَلَّذِي إِنْ قُلْتُمْ سَمِعَ وَ إِنْ أَضْمَرْتُمْ عَلِمَ وَ بَادِرُوا اَلْمَوْتَ اَلَّذِي إِنْ هَرَبْتُمْ مِنْهُ أَدْرَكَكُمْ وَ إِنْ أَقَمْتُمْ أَخَذَكُمْ وَ إِنْ نَسِيتُمُوهُ ذَكَرَكُمْ « اى مردم بترسيد از خدايى كه اگر چيزى بگوييد او مى‏شنود ، و اگر پنهان داريد مى‏داند ، و بر مردن پيشى گيريد ، زيرا اگر بگريزيد مرگ شما را در مى‏يابد ، و اگر بمانيد شما را مى‏گيرد ، و اگر شما آن را فراموش كنيد ، آن شما را فراموش نمى‏كند . » معناى عبارات روشن است ، امام ( ع ) [ مردم را ] به تقواى الهى و ترس از او واداشته است از آن‏رو كه او گفته بنده را مى‏شنود و به باطنش آگاه است دو مفعول به دليل معلوم بودنشان حذف شده است يعنى : سمع قولكم ، و علم ضميركم . و هم چنين امام ( ع ) آدمى را در پيشى گرفتن بر مرگ و سبقت بر آن با اعمال شايسته ، براى حفظ نفوس از عذاب آتش و ترس مرگ ، وادار فرموده و او را برحذر داشته است از اين كه در پيشى گرفتن بر مرگ شتاب كند به دليل اين كه كسى از آن رهايى ندارد و براى رسيدن مرگ بر آدمى ، كلمه « ذكر » در مقابل « نسيان » را استعاره آورده است ، به خاطر شباهت داشتن مرگ به قاصدى كه با علم به آمدنش نزد وى مى‏آيد .