متن
ترجمه آیتی
ترجمه شهیدی
ترجمه معادیخواه
تفسیر منهاج البرائه خویی
تفسیر ابن ابی الحدید
تفسیر ابن میثم
87 امام ( ع ) فرمود :
إِنَّ أَوْلَى اَلنَّاسِ بِالْأَنْبِيَاءِ أَعْلَمُهُمْ بِمَا جَاءُوا بِهِ ثُمَّ تَلاَ إِنَّ أَوْلَى اَلنَّاسِ ؟ بِإِبْراهِيمَ ؟ لَلَّذِينَ اِتَّبَعُوهُ وَ هذَا ؟ اَلنَّبِيُّ ؟ وَ اَلَّذِينَ آمَنُوا 1 12 3 : 68 اَلْآيَةَ ثُمَّ قَالَ إِنَّ وَلِيَّ ؟ مُحَمَّدٍ ؟ مَنْ أَطَاعَ اَللَّهَ وَ إِنْ بَعُدَتْ لُحْمَتُهُ وَ إِنَّ عَدُوَّ ؟ مُحَمَّدٍ ؟ مَنْ عَصَى اَللَّهَ وَ إِنْ قَرُبَتْ قَرَابَتُهُ « نزديكترين افراد به پيامبران ، آگاهترين آنهاست به آنچه آنان از جانب خدا آوردهاند » . آنگاه امام ( ع ) اين آيه را تلاوت كرد : انّ اَولَى النّاسِ بِاِبراهيمَ لَلّذينَ اتّبعوهُ وَ هذا النَّبىُ وَ الّذينَ آمَنوا [ 34 ] . سپس فرمود : « دوستدار حضرت محمد ( ص ) كسى است كه خدا را اطاعت كند هر چند كه خويشاوند نزديك او نباشد ، و دشمن حضرت محمد ( ص ) كسى است كه فرمان خدا را نبرد اگر چه خويشاوند نزديك آن بزرگوار باشد » . چون هدف انبيا ( ع ) دعوت مردم به اطاعت پروردگار بوده است ، بنابر اين هر كس كه خدا را بيشتر اطاعت كند ، موافقتر با آنان بوده ، و به دل و جان آنها نزديكتر ، و نسبتش به ايشان استوارتر خواهد بود . و چون اطاعت ايشان جز با آگاهى بدانچه از جانب خدا آوردهاند ميسر نيست ، آگاهترين مردم بدانها ،
نزديكترين فرد و شايستهترين كس به وابستگى با ايشان خواهد بود ، و دليل اين مطلب ، آيه مورد ذكر است .
امام ( ع ) حالت انبيا را بيان كرده است ، تا به طور اجمال مقصود آن حضرت روشن شود ، و بعد نام حضرت محمد ( ص ) را همان طور كه روش يك سخنگوست بطور خصوص ذكر كرده است . و مراد به ولىّ در اينجا همان اولى
[ 34 ] سوره آل عمران ( 3 ) آيه ( 68 ) يعنى نزديكترين مردم به ابراهيم ( ع ) آنهايى هستند كه او و هم اين پيامبر ( حضرت محمد ) و كسانى را كه به او ايمان دارند ، پيروى كنند .
[ 490 ]
و دوست است . و اشاره نموده است بر اين كه اطاعت خدا دليل اولويت به محمد ( ص ) ، و نافرمانى خدا دليل دشمنى با اوست ، هر چند كه شخص مطيع ،
خويشاوندى نزديكى نداشته و يا شخص عاصى خويشاوندى نزديكى داشته باشد ، براى اين كه معلوم شود ، طاعت و معصيت دو علّت مستقل براى دوستى و دشمنى با حضرت محمد ( ص ) هستند تا ميل به اطاعت و نفرت از معصيت به وجود آيد .