متن
ترجمه آیتی
ترجمه شهیدی
ترجمه معادیخواه
تفسیر منهاج البرائه خویی
تفسیر ابن ابی الحدید
تفسیر ابن میثم
( 296 )
165 از گفتارهاى آن حضرت است
مىبايد كه كوچكترانتان از بزرگتران پيروى كنند ، و در مقابل ،
بزرگترانتان بايد كه با كوچكتران رفتارى مهرآميز داشته باشند .
هرگز مباد كه شما نيز چونان جفا پيشگان جاهليت باشيد ، كه نه در دين ژرفنگر بودند و نه از خدا انديشهاى داشتند . چونان تخمى ناشناخته در كنام مرغان كه شكستنش گناه باشد و نگاهداريش بود كه به زاده شدن جانورى شرور بينجامد ( 297 )
[ 195 ]
بخشى است از همان گفتار
مسلمانان ، از پى آن همبستگى ، به پراكندگى رسيدند و از ريشهى خدايى جدا شدند و به تشتت گراييدند . در اين ميان ، تنها گروهى به شاخهاى از نهال توحيد دست يازيدند و گرايش و حركتشان را با آن همسو كردند .
بارى ، جاى ترديدى نباشد كه خداوند در آيندهاى بس نزديك تمامى نيروهاى پراكنده را براى بدترين روز امويان گرد آورد . هم بدان سان كه پارههاى ابر پاييزى گرد مىآيد ، خداوند اين گروهها را به هم مىپيوندد ، سپس به صورت ابرهاى فشردهشان در مىآورد ، آن گاه به رويشان دريچههايى مىگشايد . و بدينسان آنان از پايگاههاى انقلاب خويش ، چونان سيل خروشان آن دو باغ سرازير شوند كه هيچ پشتهايش سالم نماند و هيچ زمين بلندى مقاومتش نتواند ، نه بلنداى كوهها راهش را بندد و نه گودى دشتهاى زمينش فرو بلعد .
خداوند اين نيروها را در دل درههاى تاريخ نفوذ مىدهد و سپس به سان چشمههايى جوشان از هر سو روان مىسازد ، و با نيروى دستانشان حقوق قشرهايى را از ديگر قشرها باز مىستاند ، و قومى را جايگزين قومى ديگر مىكند .
آرى به خدا سوگند ، آن چه اينك در اختيار امويان باشد در پى دورانى اقتدار مالى و برترى سياسى به سان دنبه بر آتش ، آب مىشود .
( 298 ) اى مردمان ، اگر شما دريارى حق بىاعتنا نمىمانديد و در كوبيدن باطل سستى نمىكرديد ، كسانى كه به هيچ روى همسنگ شما نبودند ، در شما طمع نمىكردند ، و اينان كه امروز در برابر شما نيرو گرفتهاند ، چنين نيرومند نمىشدند . اما افسوس كه چونان بنى اسرائيل ، به سر درگمى دچار آمديد به جان خويشم سوگند ،
كه اين سر درگمى هر روز فزونى خواهد يافت ، چرا كه شما حق را پس پشت نهاديد ،
و همراه با بريدن پيوند خويش از نزديكترين كسان ، به دورترين و بيگانهترينها پيوستيد اينك بدانيد كه اگر از دعوتگر خويش پيروى كنيد ، شما را در همان راه روشن پيامبر پيش خواهد برد ، و از رنج بيراهه روى معاف مىشويد ، و اين كند و زنجيرهاى گران را از گردنهاتان فرو مىافكنيد .