متن
ترجمه آیتی
ترجمه شهیدی
ترجمه معادیخواه
تفسیر منهاج البرائه خویی
تفسیر ابن ابی الحدید
تفسیر ابن میثم
[ 120 ]
122
و از سخنان آن حضرت است
كه به خوارج گفت . امام به اردوى آنان رفت و آنان به گماردن داوران خرده مىگرفتند . امام فرمود :
[ « همه شما در صفّين با ما بوديد ؟ » گفتند : بعضى از ما بودند و بعضى نبودند . فرمود : « پس جدا شويد ، آنان كه در صفيّن بودهاند دستهاى ، و آنان كه نبودهاند دسته ديگر ، تا با هر دسته چنانكه در خور آن است سخن گويم » ،
و مردم را آواز داد كه : « سخن مگوييد و به گفته من گوش دهيد . و با دل خود به من روآريد . پس از آن كس كه گواهى خواهم ، چنانكه داند ، در آن باب سخن گويد . » سپس امام ( ع ) سخنانى دراز ، بدانها فرمود كه از آن جمله است : ] آيا هنگامى كه از روى حيلت ، و رنگ ، و فريب و نيرنگ ، قرآنها را برافراشتند ، نگفتيد برادران ما و همدينان مايند . از ما ، گذشت از خطا طلبيدند ، و به كتاب خدا گراييدند . راى ، از آنان پذيرفتن است و بدانها رهايى بخشيدن . به شما گفتم ، اين كارى است كه آشكار آن پذيرفتن داورى قرآن است ، و نهان آن دشمنى با خدا و ايمان . آغاز آن مهربانى است ، و پايان آن پشيمانى ، به كار خود پردازيد ، و در راه خويش پيش بتازيد . در كار جهاد دندان بفشاريد ، و به هر بانگ كننده گوش مداريد .
كه اگر پاسخش دهند ، با گمراهى يار است و اگر او را واگذارند خوار و بيمقدار است . چنان شد كه شد ، و شما را ديدم به داورى گردن نهاديد ، و بدان رضا داديد . به خدا ، اگر من از آن سرباز مىزدم ، تكليفى واجب نبود ،
و خدا گناه آن را بر من باز نمىنمود . به خدا ، اگر آن را قبول مىنمودم ،
بدين كار سزاوار پيروى بودم ، چه ، قرآن با من است ، از آن هنگام كه يار آن گشتم ، از آن جدا نبودم .
همانا ، با رسول خدا ( ص ) بوديم 1 ، و به خون پدران ، و فرزندان و برادران ، و خويشاوندانمان دست مىآلوديم ، و هر مصيبت و سختى بر ايمانمان
[ 121 ]
مىافزود ، و رفتنمان در راه حقّ بود ، و گردن نهادن به فرمان ، و شكيبائى بر درد جراحتهاى سوزان . ليكن امروز پيكار ما با برادران مسلمانى است كه دودلى و كجبازى در اسلامشان راه يافته است ، و شبهت و تأويل با اعتقاد و يقين در بافته است . پس اگر به وسيلتى ديده نهاديم كه خدا بدان پريشانى ما را به جمعيت كشاند ، و ما را بدانچه در آن يك سخنيم نزديك گرداند ، هر دو فرقه بدان رو آريم و جز آن را دست بداريم .