نهج البلاغه |

متن ترجمه آیتی ترجمه شهیدی ترجمه معادیخواه تفسیر منهاج البرائه خویی تفسیر ابن ابی الحدید تفسیر ابن میثم
370 امام ( ع ) فرمود : لِلْمُؤْمِنِ ثَلاَثُ سَاعَاتٍ فَسَاعَةٌ يُنَاجِي فِيهَا رَبَّهُ وَ سَاعَةٌ يَرُمُّ مَعَاشَهُ وَ سَاعَةٌ يُخَلِّي بَيْنَ نَفْسِهِ وَ بَيْنَ لَذَّتِهَا فِيمَا يَحِلُّ وَ يَجْمُلُ وَ لَيْسَ لِلْعَاقِلِ أَنْ يَكُونَ شَاخِصاً إِلاَّ فِي ثَلاَثٍ مَرَمَّةٍ لِمَعَاشٍ أَوْ خُطْوَةٍ فِي مَعَادٍ أَوْ لَذَّةٍ فِي غَيْرِ مُحَرَّمٍ [ 738 ] رمّ المعاش : اصلاح كردن امر زندگى شاخص : مسافرى كه از شهرى به شهرى مى‏رود . « براى مؤمن سه ساعت است ساعتى كه با پروردگارش راز و نياز مى‏كند ، و ساعتى كه در آن به معاش خود مى‏رسد ، و ساعتى كه بين خود و لذت حلال و پسنديده خلوت مى‏كند و عاقل سزاوار نيست كه جز براى سه منظور مسافرت كند : اصلاح امور زندگى ، و يا قدمى در راه آخرت برداشتن ، يا لذت در راه غير حرام » . امام ( ع ) اوقات مؤمن عاقل را به سه قسم تقسيم كرده است بر حسب آنچه كه به اقتضاى حكمت عملى و نظر درست شايسته است : يك قسم آن كه به عبادت و مناجات پروردگار خود بپردازد ، و اين قسم در درجه اوّل اهميّت است . و قسمى كه براى خاطر قسم اوّل معاش لازم را فراهم آورد ، و قسمى را نيز بين خود و لذّتهاى جايزى كه شايسته و نيكو است نه آن كه حرام و زشت است خلوت كند . و اين دو قسم به خاطر قسم اوّل لازم است چون بدون اينها قسم اوّل ناممكن است . عبارت ليس للعاقل . . . يعنى بر حسب اقتضاى عقل عملى حق ندارد جز در اين سه مورد وقت خود را صرف كند .