متن
ترجمه آیتی
ترجمه شهیدی
ترجمه معادیخواه
تفسیر منهاج البرائه خویی
تفسیر ابن ابی الحدید
تفسیر ابن میثم
[ 105 ]
39 خطبهاى از آن حضرت ( ع )
به مردمى گرفتار آمدهام ، كه چون فرمان مىدهم اطاعت نمىكنند و چون فرا مىخوانم پاسخ نمىگويند . اى بىريشهها چرا در يارى پروردگارتان درنگ مىكنيد ؟ آيا دينى نيست كه شما را با يكديگر متحد سازد ؟ آيا غيرت و حميّتى نيست كه شما را به خشم آورد ؟ در ميان شما ايستاده ، بانگ برداشته ، يارى مىطلبم ، ندايتان مىدهم ، مگر به فرياد رسيد . دريغا ، كه هيچ سخنى از من نمىشنويد و هيچ فرمانى را به كار نمىبنديد .
سرانجام ، پايان ناگوار كارها پديدار خواهد شد . نپندارم كه به پايمردى شما از كس انتقامى توان گرفت يا به مقصودى توان رسيد . شما را به يارى برادرانتان فراخواندم ،
ناليديد ، همانند اشترى كه از درد ناف بنالد و گرانى و سستى ورزيديد ، همانند اشترى پشت ريش كه بار بر او نهاده باشند . سپس ، خردك سپاهى مضطرب و ناتوان به نزد من روانه داشتهايد ، چنان با بىميلى قدم برمىدارند كه گويى به ديار مرگشان مىبرند » . ( 1 ) من مىگويم : « متذائب » در سخن امام ( ع ) به معنى مضطرب است . از « تذائبت الريح » يعنى وزش باد مضطرب شد و « ذئب » ( گرگ ) را ذئب گويند به سبب اضطرابى كه در رفتار دارد .