(اِخ ) طبیب معروف نصاری بمائه اول هجری در دولت بنی امیه . او پزشک حجاج بن یوسف ثقفی بود و حجاج باو اعتمادی تمام داشت و بدستور او عمل میکرد روایت کنند
که روزی حجاج که عادت گل خواری داشت ازو پرسید دوای گل خوردن چیست گفت عزیمت مردی چون تو. حجاج از ان پس بترک آن عادت گفت ثیاذوق در تدبیر صحت به حجاج وصایائی کرده که از آن جمله است : تا به دارو حاجت نیفتد مگیر. از میوه جز رسیده مخور. خوردنیها را هر چه بیشتر بخای . پس از طعام چاشت خفتن را باسی نیست لیکن چون به شب غذا خوری تا راه نرفته ای هر چند پنجاه گام باشد مخسب و تا گرسنه نباشی هیچ مخور. در آرامش با زنان افراط مکن . از حبس بول بپرهیز. هر دو روز یک بار استحمام کن . درحال سیری به حمام مرو. با امتلاء معده با زنان میارام . از گوشت خشک (قدیم ) نمک سود بپرهیز. ناشتا آب سردمیاشام . چون شکم از طعام پرباشد بر پهلوی چپ خسب . با زن پیر ازدواج مکن . از «سواک » غفلت مورز. گوشت از پی گوشت مخور. ثیاذوق بکمال پیری رسید و در شهر واسطدر حدود سال 90 ه' . ق.
وفات کرد از مولفات اوست . کتاب کناش کبیر که برای پسر خود تالیف کرد و دیگر کتاب ابدال الادویة و کیفیةدقها و ایقاعها و اذابتها و شی من تفسیر اسماء الادویة
فرات بن شحاثا طبیب یهودی از شاگردان او بود.