واحدی که برای سنجش گنج یا حجم اجسام به کار میرود. واحد حجم در دستگاه .S.T.M و .S.K.M متر مکعب (3m)
است و آن مکعبی است که ابعادش (طول و عرض و ارتفاع ) یک متر باشد. رجوع به مترمکعب شود. از اضعاف آن کیلومتر مکعب (3mk)
است که برابر است با 10003 متر یا هزار میلیون متر مکعب . رجوع به کیلومتر مکعب شود.
واحد حجم در دستگاه .S.G.C سانتیمتر مکعب
و آن حجم مکعبی است به ابعاد یک سانتیمتر. رجوع به سانتیمتر مکعب شود. اجزای واحد حجم سلسله متری بانشانه های بین المللی آنها عبارتند از:
1 - دسیمتر مکعب (3md)
که برابر است با 11000 متر مکعب . رجوع به دسیمتر و دسیمتر مکعب شود.
2 - سانتیمتر مکعب (3mc)
که برابر است با11000000 مترمکعب . رجوع به سانتیمتر مکعب شود.
3 - میلیمتر مکعب (3mm)
که برابر است با11000000000 متر مکعب . رجوع به میلیمتر مکعب شود.
واحدهای حجم در ایران کنونی عبارتند از: همان واحدهای حجم دستگاه متری . واحد حجم در ایران قدیم ارش مکعب
و پای مکعب بوده است .
واحدهای حجم در انگلستان عبارتند از:
1- یارد مکعب
که برابر است با 27 پای مکعب و مساوی است با 7645/0 متر مکعب . 2- گالن
که برابر است با 545963/4 متر مکعب . 3- واحدهای حجم سلسله متری .
واحدهای حجم در آمریکا عبارتند از:
1- واحدهای حجم سلسله متری . 2- گالن امریکایی که برابر است با 78543/3 متر مکعب .
واحدهای حجم در ترکیه عبارتند از:
1- واحدهای حجم سلسله متری . 2- مترو
که برابر است با 33/11 متر مکعب . 3- کیلو
که برابر است با 27/35 متر مکعب .4- کیله
که برابر است با100 واحد حجم .
واحدهای حجم در روسیه عبارتند از:
1- واحدهای حجم سلسله متری . 2- پای مکعب
که برابر است با 0283/0 متر مکعب . واحدهای حجم ژاپن عبارتند از:
1- واحدهای حجم سلسله متری . 2- شاکو
که برابر است با 01804/0 متر مکعب . 3- ککو
که برابر است با 39/180 متر مکعب .
واحدهای حجم در چین عبارتند از:
1- واحدهای حجم سلسله متری . 2-چی
که برابر است با 1/11متر مکعب . 3- پینگ
که برابر است با 560 لیتر. 4- تو
که برابر است با 11/1 متر مکعب .
واحدهای حجم در کلده و آشورعبارت بوده اند از:
1- لگ
که برابر است با 546/0 متر مکعب . 2- کاب
که برابر است با 187/2 متر مکعب . 3- کا
که برابر است با 36/30 متر مکعب . 4- ایمر
که برابر است با 83/393 متر مکعب .
واحدهای حجم در مصر قدیم عبارت بوده اند از:
1- هَن مقدس
که برابر است با 522/4 متر مکعب . 2- ارش شاهی مکعب
که برابر است با 704/144 متر مکعب . 3- تاما
که برابر است با 352/72 متر مکعب .
واحدهای حجم در روم قدیم برای مایعات عبارت بوده اند از:
1- سیاتوس
که برابر است با 046/0 متر مکعب . 2- همینا
که برابر است با 274/0 متر مکعب . 3- کنژیوس
که برابر است با 283/3 متر مکعب . 4- اورنا
که برابر است با 132/13 متر مکعب . 5- آمفورا
که برابر است با 2635/26 متر مکعب . 6- کولس
که برابر با 27/525 مترمکعب . و این واحدها برای اجسام عبارت بوده اند از:
1- آستابولوم
برابر با 068/0 متر مکعب . 2- همینا
برابر با 274/0 متر مکعب . 3- مدیوس
برابر با 754/8 مترمکعب واحدهای حجم در فرانسه قدیم عبارت بوده اند از:
1- پای مکعب
که برابر است با 03428/0 متر مکعب . 2- تواز مکعب
که برابر است با 4039/8 متر مکعب . 3- لیترن
که برابر است با 813/0 متر مکعب . 4- بواسو پاریسی
که برابر است با 01/13 متر مکعب . 5- استیه
که برابر است با 12 بواسو. 6- مویی پاریسی
که برابر است با 12 استیه .
واحدهای حجم در یونان قدیم برای مایعات عبارتند از:
1- سیاتس
که برابر است با 046/0 متر مکعب . 2- کتیل
که برابراست با 27/0 متر مکعب . 3- آمفورا
که برابر است با 44/19 متر مکعب . 4- مترت
که برابر است با 38/38 مترمکعب .
واحدهای حجم یهود در قدیم عبارتند از:
1- لگ
که برابر است با 29/0 مترمکعب . 2- کاب
که برابر است با 16/1 مترمکعب . 3- گمر
که برابر است با 88/3 متر مکعب . 4- هَن
که برابر است با 49/6 متر مکعب . 5- شومر
که برابر است با 80/388 متر مکعب .