نهج البلاغه |

متن ترجمه آیتی ترجمه شهیدی ترجمه معادیخواه تفسیر منهاج البرائه خویی تفسیر ابن ابی الحدید تفسیر ابن میثم
126 ( 694 ) يكى از خوارج دنيا را نكوهش مى‏كرد و حضرتش فرمود : اى نكوهش‏گر دنيا كه خود فريفته‏ى آنى و فريب گيراييهاى پوچش را خورده‏اى و با اين همه نكوهشش مى‏كنى بگو بدانم ، آيا اين درست است كه تو خود فريفته‏ى دنيا شوى و سپس آن را نكوهش كنى ؟ آيا اين تويى كه در رابطه با دنيا مرتكب جرم شده‏اى ؟ يا دنيا است كه نسبت به تو جرم كرده است ؟ كى دنيا سرگردانت كرد ؟ و چه زمانى فريبت داد ؟ آيا ابزار فريب دنيا بستر مرگ پدرانت بود با پوسيدگى اجسادشان ، يا آرامگاه مادرانت در زير پشته‏هاى خاك ؟ آيا با اين دو كف خويش ، كم به رنجوران خدمت كرده‏اى ، يا با همين دو دست خود ، كم بيماران را در جست و جوى درمان و شناخت پزشكان ، به اين سو و آن سو برده‏اى ؟ ولى بامدادان نه دارويت دردى از ايشان درمان كرده ، نه گريه‏هايت سوديشان داشته است ، آرى ، دلسوزيت در مورد هيچ كدامشان سودى نداشت ، با تلاش سخت خود به خواستت نرسيدى و با نيرويت از ايشان دفاعى نكردى در اين واقعيت ترديدى نمى‏توان كرد كه دنيا با وضع آنان ، وضع تو را برايت مجسم كرده ، با گور ايشان گور تو را به نمايش گذاشته است آرى ، دنيا براى راستان سراى راستى ، براى دنيا شناسان سراى عافيت ، براى توشه‏گيران سراى بى‏نيازى ، و براى پند پذيران سراى پند و اندرز است ، سجده‏گاه دوستان خدا ، جايگاه درود فرشتگان حق و فرود وحى الهى و سودا سراى اولياى خدا است ، كه در دنيا رحمت را فرا چنگ آوردند و بهشت را سود بردند . اينك چه كسى [ 425 ] مى‏تواند دنيا را نكوهش كند ، در حالى كه خود ، جداييش را اعلام كرده ، دورى خويش را فرياد زده ، از نابودى خود و اهلش خبر داده است ؟ بدين‏سان دنيا همواره با گرفتاريهايش گرفتارى مطلق را مجسم ، و با شادى خود به شادى مطلق تشويقت كرده است . شامگاهان ، عافيت را مى‏نمايد و بامدادان چهره‏اى از فاجعه را نشان مى‏دهد ، تا انگيزش و اخطار و تهديد و هشدار را در هم آميزد . فردا كه پشيمانى به بار آورد ، گروهى دنيا را نكوهش مى‏كنند ، ولى گروهى ديگر در قيامت آن را مى‏ستايند ، همانهايى كه دنيا حقايق را يادآورشان بود ، و آنان نيز به يادش آوردند ، دنيا از رخدادهايش با ايشان سخن گفت و آنان تصديقش كردند ، و دنيا پندشان داد ، و آنان پذيرفتار پندش شدند .