متن
ترجمه آیتی
ترجمه شهیدی
ترجمه معادیخواه
تفسیر منهاج البرائه خویی
تفسیر ابن ابی الحدید
تفسیر ابن میثم
12
« از امام ( ع ) راجع به سخن پيامبر ( ص ) غَيِّرُوا اَلشَّيْبَ وَ لاَ تَشَبَّهُوا ؟ بِالْيَهُودِ ؟ ع پرسيدند ، فرمود : تَذِلُّ اَلْأُمُورُ لِلْمَقَادِيرِ حَتَّى يَكُونَ اَلْحَتْفُ فِي اَلتَّدْبِيرِ نطاق : لباسى كه هنگام پوشيدن به دليل درازى و پهنا روى زمين كشيده مىشود .
جران البعير : سينه شتر . « اين سخن را پيامبر ( ص ) هنگامى فرمود كه مسلمانان اندك بودند ، اما اكنون كه اسلام گسترش يافته و پابرجا شده ، هر مردى اختيار خودش را دارد » . پيامبر ( ص ) در آغاز اسلام ، به پير مردان مسلمان دستور مىداد و آنان را
[ 12 ] پيرى را دگرگون سازيد ، و همانند يهود نباشيد .
[ 420 ]
وادار مىكرد كه پيرى خود را تغيير دهند ، و از ترك آن برحذر مىداشت ،
به دليل اين كه پيرى شباهت به يهود دارد ، زيرا يهوديها اين كار را نمىكردند ،
اين بود كه به رنگ سياه خضاب مىكردند ، و بعضى گفتهاند : با حنا خضاب مىكردند . هدف اين بود كه كفّار آنها را با چشم توانمندى و جوانى بنگرند ، و از آنها بترسند و طمع بر آنها نكنند . از امام ( ع ) در زمان خلافتش راجع به آن [ خضاب كردن ] پرسيدند ، امام ( ع ) آن را مباح قرار داد نه مستحب ، و بر اين مطلب اشاره فرمود كه آن سنّت هنگامى مقرّر شد كه مسلمانان اندك بودند ، امّا اكنون كه زيادند و كافران ناتوان شدهاند ، خضاب كردن مباح است ، و عبارت : هر مردى اختيار دارد كنايه از همين است . و لفظ : النّطاق را براى عظمت و گستردگى اسلام ، استعاره آورده است و كلمه « ضرب بالجران » استعاره براى پابرجايى و پايدارى دين به لحاظ شباهت آن به شترى است كه روى زانويش نشسته است . كلمه امرؤ مبتدا و ما اختار عطف بر اوست ما مصدريه ، و خبر مبتدا محذوف ، و در تقدير مقرونان » است مانند اين سخن عربها « كلّ امرء و ضيعته [ 13 ] » توفيق از خداست .