متن
ترجمه آیتی
ترجمه شهیدی
ترجمه معادیخواه
تفسیر منهاج البرائه خویی
تفسیر ابن ابی الحدید
تفسیر ابن میثم
[ 711 ]
346 امام ( ع ) سه جمله فرموده است :
اَلْفِكْرُ مِرْآةٌ صَافِيَةٌ وَ اَلاِعْتِبَارُ مُنْذِرٌ نَاصِحٌ وَ كَفَى أَدَباً لِنَفْسِكَ تَجَنُّبُكَ مَا كَرِهْتَهُ لِغَيْرِكَ « انديشه ، آيينه صاف است ، و عبرت گرفتن ، بيم دهنده پند آموز است ، و در ادب و آراستگى تو همين بس كه از آنچه بر ديگرى نمىپسندى دورى كنى » . 1 انديشه آيينه صاف است ، كلمه مرآة آيينه را براى فكر از آن رو استعاره آورده كه بدان وسيله معقولات ديده مىشود چنان كه در آيينه صورتها را مىبينند ،
و قبلا توضيح مطلب گذشت .
2 عبرت آموزى ، بيم دهنده پند آموز است . كلمه : منذر ناصح بيم دهنده پند آموز را براى عبرت گرفتن استعاره آورده است ، توضيح آن كه عبرت گرفتن انسان را به ياد آخرت مىاندازد و باعث انزجار مىگردد ، و همچون بيم دهنده پندآموزى باعث مىشود كه از كارهاى نهى شده و خلاف پند گيرد .
3 در ادب و آراستگى تو همين بس كه از آنچه بر ديگرى نمىپسندى دورى كنى .
امام ( ع ) به اين مطلب اشاره فرموده است كه دورى كردن شخص از آنچه بر ديگران نمىپسندد از قبيل رذايل اخلاقى كه باعث هلاكت مىشود ، در ادب او بس است . و به اين وسيله كه اين صفات در ديگران ناپسند است او را بر حذر داشته و به اين وسيله كه اين خود در ادب كردن نفس كافى است او را تشويق فرموده است .