نهج البلاغه |

متن ترجمه آیتی ترجمه شهیدی ترجمه معادیخواه تفسیر منهاج البرائه خویی تفسیر ابن ابی الحدید تفسیر ابن میثم
180 امام ( ع ) فرمود : مَتَى أَشْفِي غَيْظِي إِذَا غَضِبْتُ أَ حِينَ أَعْجِزُ عَنِ اَلاِنْتِقَامِ فَيُقَالُ لِي لَوْ صَبَرْتَ أَمْ حِينَ أَقْدِرُ عَلَيْهِ فَيُقَالُ لِي لَوْ عَفَوْتَ « كى مى‏توانم خشم خود را فرونشانم ، آنگاه كه خشم مرا فراگيرد ؟ موقعى كه از انتقام ناتوان باشم و به من بگويند اگر ايستادگى مى‏كردى ؟ و يا وقتى كه قادر بر انتقام گرفتن باشم و به من بگويند اگر گذشت مى‏كردى » . استفهام امام ( ع ) از وقت امكان فرونشاندن خشم ، استفهام انكارى است ، زيرا آن حضرت در صدد برحذر داشتن از صفت ناپسند خشم است . و با عبارت احين . . . ؟ از آن حالت برحذر داشته است . توضيح آن كه فروخوردن خشم يا هنگام ناتوانى از انتقام است و به هنگام توانمندى و فرونشاندن خشم در مورد اول ، روا نيست ، زيرا با دشنام و بدگويى و بى‏آبرويى و مانند آن همراه است و آن باعث سرزنش و عيبجويى مردم است و گفتار آنان درباره گرايش به فضيلت صبر بدين عبارت كه : اگر صبر مى‏كردى بهتر بود . و در مورد دوم نيز به اين دليل روا نيست كه شروع به مجازات طرف باعث سرزنش مردم به خاطر انحراف از فضيلت بخشش است كه بهتر از انتقام مى‏باشد و همچنين گفته مردم در اين باره : كه اگر گذشت مى‏كردى براى تو بهتر بود ؟ .