متن
ترجمه آیتی
ترجمه شهیدی
ترجمه معادیخواه
تفسیر منهاج البرائه خویی
تفسیر ابن ابی الحدید
تفسیر ابن میثم
37 امام ( ع ) در باره خبّاب بن ارّت فرموده :
يَرْحَمُ اَللَّهُ ؟ خَبَّابَ بْنَ اَلْأَرَتِّ ؟ فَلَقَدْ أَسْلَمَ رَاغِباً وَ هَاجَرَ طَائِعاً وَ عَاشَ مُجَاهِداً طُوبَى لِمَنْ ذَكَرَ اَلْمَعَادَ وَ عَمِلَ لِلْحِسَابِ وَ قَنِعَ بِالْكَفَافِ وَ رَضِيَ عَنِ اَللَّهِ « خداوند خبّاب بن ارتّ را بيامرزد ، كه با علاقه مسلمان شد و با علاقه از وطن مهاجرت كرد ، و جهادگر بود . خوشا به حال كسى كه به ياد روز قيامت باشد و براى حساب كار كند و به اندازه معيّن از روزى بسنده كرده ، و از خداوند خوشنود باشد » . خبّاب با خاى نقطهدار و باى مشدّد ، نام يكى از مهاجران و ياران امام ( ع ) است ، او پس از بازگشت از جنگ صفين ، در كوفه از دنيا رفت ، و نخستين كسى است كه امام ( ع ) با دست خود او را دفن كرد ، و با سه صفت از اوصاف صالحان
[ 450 ]
او را ستوده است :
1 اسلام آوردن از روى ميل و رغبت كه اسلام سودمندى است .
2 مهاجرت علاقهمندانه وى با پيامبر خدا ( ص ) ، كه هجرت كامل از روى ميل و رغبت در راه خدا و پيامبر خداست .
3 زندگى خود را با پيامبر خدا در جهاد با كفّار و در زمان امام ( ع ) در جهاد با سركشان ، خوارج و بيعت شكنان ، گذراند .
عبارت امام ( ع ) : طوبى ، در زمينه تعريف خبّاب و مشعر بر اين است كه وى آنچنان بوده است . طوبى وزن فعلى از صفت طيّب است . در تفسير آمده است كه آن ، درختى در بهشت است . و با اين عبارت امام ( ع ) وادار به ياد كردن روز قيامت و حساب آن روز فرموده است كه خود باعث عمل براى آنهاست . و همچنين انگيزه براى فضيلت قناعت و خوشنودى از خدا و رضايت به قضا و قدر اوست .
قناعت فضيلتى از شاخههاى عفّت ، و رضا فضيلتى از شاخههاى عدالت است .