محمدبن صفی الدین ابی الفرج محمدبن نفیس الدین ابی الرجاء حامدبن محمدبن عبداللّه بن علی بن محمود اصفهانی مکنی به ابوعبداللّه و ملقب به کاتب و معروف به کاتب اصفهانی و عماد کاتب و ابن اخی العزیز. از اکابر فقها و ادبای شافعیه اواخر قرن ششم هجرت که در سال پانصد و نوزدهم هجرت در اصفهان تولد یافته و در بغداد نشو و نما کرده و در مدرسه نظامیه آنجا فقه و حدیث و ادبیات را فراگرفته ، پس به بلاد متفرقه مسافرتها کرده و عاقبت در شام به وزارت صلاح الدین ایوبی نایل گردیده تا در روز دوشنبه اول رمضان سال پانصد و نود و هفتم هجرت در دمشق درگذشته و در مقابر صوفیه مدفون شد، و از تالیفات او است :
1 - البرق الشامی در تاریخ و هفت مجلد است .
2 - خریدةالقصر و جریدة اهل العصر که مشهور است و شامل شرح حال و آثار بعضی از ادبا و شعرای قرن ششم هجرت میباشد.
3- دیوان دوبیت (رباعی ) که کوچک است .
4 - دیوان الرسائل .
5 -دیوان شعر که چهار مجلد است .
6 - زبدةالنصرة و نخبةالعصرة که ملخص کتاب نصرةالفتره مذکور در ذیل است و در پاریس و لیدن چاپ شده .
7 - العتبی و العقبی که عتبی الزمان نیز گویند.
8 - الفتح القسی فی الفتح القدسی که در مصر و لیدن چاپ شده و این کتاب را بعد از تالیف بنظر قاضی فاضل رسانده و او نیز به تبدیل نام اصلی آن کتاب (القدح القسی فی الفتح القدسی ) که خود عمادالدین بدان موسومش داشته بوده امر کرد که به همین اسم فتح القسی اش مسمی دارد.
9 - القدح القسی که مذکور شده .
10 - نحلةالرحلة.
11 - نصرةالفترةو عصرةالقطره در تاریخ سلجوقیان و وزراء و اکابر آن دولت و ظهور ترک بوده کتاب زبدةالنصرة مذکور فوق نیز ملخص همین کتاب است ; و از اشعار عمادالدین است :
اقنع ولاتطمع فان الغنی
کماله فی عزة النفس
فانه ینقص بدرالدجی
لاخده الضوء من الشمس
(ریحانة الادب ج 3 ص 330 و صص 128-129).