پ ِ یا پی یا باء معقوده یا باء فارسی ، نشانه حرف سیم است از حروف تهجی و آن یکی از حروف شفوی است . و این حرف خاص زبان فارسی باشد و عرب آنرا ندارد و در تعریب به باء و فاء بدل شود چون اَپرویژ اَبرویز (لقب خسرو دوم ) و پرگار و پالوده . فرجار و فالوذَج ، و در حساب جُمل «پ »نماینده عددی نیست مگر آنکه آنرا بجای «با» گیرند لیکن نزد فارسی زبانان در حروف ابتثی فارسی سه باشد.
ابدالها:
- در فارسی گاه به «باء موحده » بدل شود. چون :
اَپاختر =باختر (مغرب )
پدید = بادید
پگاه = بگاه
- گاه به «فا» مبدل شود. چون :
گشتاسپ = گشتاسف
پادزهر یا پازهر = فادزهر یا فازهر
پالیز = فالیز
اسپند = اسفند
گوسپند = گوسفند
امشاسپند = امشاسفند
سپید = سفید
پیروزه = فیروزه
پیل = فیل
پارس = فارس
پیروز= فیروز
- و گاه به «ج » تبدیل شود:
پالیز = جالیز
- و گاه بدل «واو» آید. چون :
چارپا = چاروا
- حرف «پ » در اتباع ، گاه به جای حرف اول کلمه نخست آید. چنانکه گویند:
چرند و پرند.
خرت و پرت .
ترت و پرت .