جستجو
کد : DK-77069     

خاتون


خانم و بانو. این لفظبرای احترام بنام زن متصل میشود مثل زینب خاتون و سکینه خاتون . سابقاً عمومی بوده لیکن اکنون مخصوص بعضی از ایلات و دیه هاست و دیگران جای آن خانم استعمال میکنند و برای مقدسات دینیه در وعظ و کتب همان خاتون گویند. لفظ خاتون در قدیمترین کتاب فارسی ترجمه تاریخ طبری (قرن چهارم هجری ) هم مکرر آمده پس باید فارسی باشد اگر چه فرهنگهای ترکی آن را ترکی ضبط کرده اند. در سنسکریت بانوی خانه را کتم بینی هم گویند که ممکن است از ریشه خاتون باشد. (فرهنگ نظام ).
  • بزرگ و بی بی و کدبانوی خانه را گویند. (برهان ).از القاب زنان کبار است و این لفظ عربی نیست . اما جمع آن بطرز عربی خواتین آمده و این از تصرفات فارسیان متعرب است . (آنندراج ). در ترکی از القاب زنان کباراست . (غیاث اللغات ). زن اصیل . زن شریف . خدیش . بانو.بیگم . بیگه . سیده . ستی . حُرَه . خانم . ملکه ترک . زن خان . زن . جفت . رجوع به بانو و خانم شود:
    باده دهنده بتی بدیع ز خوبان
    بچه خاتون ترک و بچه خاقان .

    رودکی (از تاریخ سیستان ص 319).