متن
ترجمه آیتی
ترجمه شهیدی
ترجمه معادیخواه
تفسیر منهاج البرائه خویی
تفسیر ابن ابی الحدید
تفسیر ابن میثم
94
و از خطبههاى آن حضرت است
برتر و بزرگ است خدايى كه انديشههاى ژرفنگر ، به كنه شناخت او
[ 87 ]
نرسد ، و حدس زيركىها حقيقت او را در نيابد . اوّل است كه نهايتش نيست تا به پايان رسد ، و آخرى ندارد تا سپرى گردد .
از اين خطبه است در وصف پيامبران :
پس آنان را در بهترين وديعت جاى به امانت سپرد ، و در نيكوترين قرارگاه مستقرّ كرد . از پشتى به پشت ديگرش داد ، همگى بزرگوار ، و زهدانهايى پاك و بىعيب و عار . چون يكى از آنان در گذشت ، ديگرى براى حمايت دين برخاست ، و جانشين او گشت ، تا آنكه تشريف بزرگوارى از سوى خداى بارى ، به محمّد ( ص ) رسيد ، و او را از بهترين خاندان و گراميترين دودمان بركشيد . از درختى كه پيامبران خود را از آن جدا كرد ، و امينان خويش را برگزيد و بيرون آورد . فرزندان او بهترين فرزندانند ، و خاندانش نيكوترين خاندان ، و دودمان او بهترين دودمان . در گرداگرد مكّه روييدند ، و در كشتزار بزرگوارى باليدند . شاخههايشان بلند و سر به آسمان كشيده است و دست كسى به ميوه آن نارسيده .
او پيشواى كسى است كه راه پرهيزگارى پويد ، و چراغ آن است كه راهنمايى جويد . چراغى است كه پرتو آن دميد ، و درخشى است كه روشنى آن بلند گرديد ، و آتشزنهاى است ، كه نور آن درخشيد . رفتار او ميانه روى در كار است ، و شريعت او راه حقّ را نمودار . سخنش حقّ را از باطل جدا سازد ، و داورى او عدالت است و ستم را براندازد . او را هنگامى فرستاد كه پيامبران نبودند و مردمان به خطا كار مىنمودند ، و امّتان در گولى و نادانى مىغنودند .
خداتان بيامرزاد به كار پردازيد ، و نشانههاى آشكار 1 را پيشواى خود سازيد تا كه راه گشاده است و راست ، و شما را به خانهاى مىخواند كه سلامت آنجاست 2 . شما در خانهاى به سر مىبريد كه بايد خشنودى خدا را در آن به دست آريد ، در مهلت و آسايش خاطرى كه داريد ، كه نامهها گشوده است و خامه فرشتگان روان ، تنها درست است و زبانها گردان . توبه شنفته است و كردارها پذيرفته .