متن
ترجمه آیتی
ترجمه شهیدی
ترجمه معادیخواه
تفسیر منهاج البرائه خویی
تفسیر ابن ابی الحدید
تفسیر ابن میثم
52 خطبهاى از آن حضرت ( ع )
گزيدهاى از اين خطبه را پيش از اين آورديم . در اينجا ، روايت ديگرى از آن را مىآوريم . زيرا ميان دو روايت تفاوتهايى است .
بدانيد ، كه دنيا پيوند بريده است و روى در رفتن دارد و بانگ وداع برداشته و خوشيهايش جامه دگر كردهاند . آرى ، دنيا پشت كرده و شتابان مىرود و ساكنان خود را به سوى فنا مىراند و همسايگان خود را به ديار مرگ مىكشاند . شهد آن به شرنگ بدل شده و زلال آن تيره گرديده . از آن بر جاى نمانده ، مگر ته ماندهاى ، به قدر قطرهاى چند در ته خردك مشكى يا به قدر جرعهاى كه روى ريگى را كه در ته قدحى افكنده باشند ، بپوشاند ، كه اگر تشنهاى آن را بمكد از او دفع عطش نكند . اى بندگان خدا ، آهنگ سفر كنيد ، از اين سرايى كه ساكنانش دستخوش زوالاند . مبادا ، كه در اين سراى فانى گرفتار خواهشهاى نفسانى شويد و نپنداريد ، كه زندگى شما در آنجا به دراز خواهد كشيد .
به خدا سوگند ، اگر چون اشتران فرزند مرده ، ناله سر دهيد و چون ، آواز حزين كبوتران جفت گم كرده زارى كنيد ، و چون راهبان تارك دنيا فرياد برآوريد و مال و فرزند ، رها كرده به سوى خدا رويد تا شما را به خود نزديك سازد و درجت شما فرا برد ، يا گناهى را كه رسولان او در دفتر اعمال نوشتهاند بزدايد ، هر آينه ، در برابر ثوابى كه براى شما اميد مىدارم يا در برابر عذابى كه شما را از آن بيم مىدهم ، بس ناچيز است و اندك .
[ 121 ]
به خدا قسم ، اگر از عشق به خداوند يا از ترس او دلهايتان گداخته شود و از شوق و بيم از چشمانتان خون روان گردد و ، تا دنيا باقى است ، در همين حال بمانيد ، اين اعمال و نهايت كوششى كه در طاعت او به كار مىبريد ، در برابر نعمتهايى بزرگ كه خدا به شما ارزانى داشته ، هيچ است و در برابر اين موهبت كه شما را به ايمان راه نموده است بىمقدار .