متن
ترجمه آیتی
ترجمه شهیدی
ترجمه معادیخواه
تفسیر منهاج البرائه خویی
تفسیر ابن ابی الحدید
تفسیر ابن میثم
65 و از نامه آن حضرت است
به معاويه نيز اما بعد ، وقت آن است تا از آنچه عيان است سود برگيرى و حقيقت روشن را بپذيرى تو راه گذشتگانت را گرفتى ، با دعويهاى باطل كردن ، و مردمان را به فريب و دروغ به شبهت در افكندن ، و رتبتى را كه برتر از توست ، خواهان بودن . و آنچه را براى ديگرى اندوخته است ربودن به خاطر از حق گريختن . 1 و آنچه را رعايت آن از گوشت و خون بر تو لازمتر است ، انكار نمودن آنچه گوشت شنيد و سينهات از آن پر گرديد ، 2 و پس از حق جز گمراهى آشكارا چيست ؟ و از پس آنچه عيان است جز باطل آميخته به حق نيست . از شبهت بپرهيز و از آميختگى آن به حق و باطل نيز ، كه روزگارانى است فتنه پرده بر خود افكنده و تيرگيهاى آن ديدهها را پوشانده .
و از تو به من نامهاى رسيد با اسلوبهايى درهم و عبارتهايى مبهم . آشتى
[ 351 ]
را مجال ناگذاشته داستانهايى از روى بى دانشى و نا بخردى نگاشته . چون كسى شدهاى كه در خاكى نرم فرو شود و يا به تاريكى در زمينى بى نشانه راه رود . جايى را براى خود در نظر گرفتهاى 3 كه رسيدن بدان دشوار است و نشانههايش دور و ناپديدار . عقاب رسيدن بدان نتواند و در بلندى همپايه عيّوق 4 ماند .
پناه بر خدا كه پس از من تو ولايت مسلمانان را به عهده گيرى و سود و زيان آنان را بپذيرى ، يا براى يكى از آنان با تو پيمانى برقرار سازم يا عهدى استوار . پس ، از هم اكنون خود را بپاى و پى چاره برآى كه اگر تقصير روا دارى و تا آنگاه كه بندگان خدا آماده جنگ با تو شوند سر تسليم پيش نيارى درهاى چاره به رويت بسته شود و آنچه را امروز از تو قبول كنند ناپذيرفته ، و السّلام .