متن
ترجمه آیتی
ترجمه شهیدی
ترجمه معادیخواه
تفسیر منهاج البرائه خویی
تفسیر ابن ابی الحدید
تفسیر ابن میثم
65
نامهاى از آن حضرت ( ع )
نيز به معاويه
اما بعد ، وقت آن رسيده كه ديده بصيرت بگشايى و از آنچه عيان است ، منتفع شوى . اما تو به همان راهى كه گذشتگانت مىرفتند ، قدم نهادى و دعويهاى باطل كردى . مشتى دروغ برساختهاى و در اذهان عوام انداختهاى . مقامى به خود بستى كه از شأن تو بس برتر است و چيزى را كه براى ديگران اندوخته شده بود ، بربودى . به جهت فرار از حق ، بيعتى را كه از گوشت و خونت بر تو لازمتر است ، انكار كردى و آنچه را كه هنوز گوش تو از آن پر و سينهات از آن انباشته است ، ناشنيده انگاشتى .
بعد از حق ، جز گمراهى آشكار چه تواند بود و بعد از صراحت ، جز آميختن حق به باطل چه توان يافت . پس حذر كن از شبهت و از آميختن آن به حق و باطل بپرهيز .
كه زمان درازى است كه فتنه پردههاى خود آويخته و ظلمت آن ديدگان را كور ساخته است .
[ 773 ]
نامهاى از تو به من رسيد ، سراسر سخن پردازى و مبهم و مغشوش ، در آشتى جويى ، سست و ناتوان . افسانههايى كه در بافتن آن نه دانشى به كار رفته و نه خردى . همانند كسى شدهاى كه بر روى ريگ روان راه مىسپرد يا در بيابانى تاريك ،
بىآنكه راه را بشناسد ، گام بر مىدارد . مىخواهى به جايى فرا روى كه براى تو دست نايافتنى است و به راهى روى كه نشانههايش ناپيداست . عقابان بلند پرواز به اوج آن نتوانند رسيد كه در بلندى همبر عيوق است .
پناه مىبرم به خدا ، كه پس از من بست و گشاد كارهاى مسلمانان را تو بر دست گيرى . يا تو را منصبى دهم كه با يكى از آنها عقدى توانى بست يا پيمانى توانى نهاد .
پس ، هم اكنون ، در پى چاره كار خويش باش كه اگر تقصير و كوتاهى كنى ، بندگان خدا به سوى تو بسيج شوند و درهاى چاره به رويت بسته گردد ، و آنچه امروز از تو مىپذيرند ، ديگر نخواهند پذيرفت . والسلام .