متن
ترجمه آیتی
ترجمه شهیدی
ترجمه معادیخواه
تفسیر منهاج البرائه خویی
تفسیر ابن ابی الحدید
تفسیر ابن میثم
25 گفتارى ديگر
پياپى گزارشها و خبرهايى به حضرتش مىرسيد كه سلطه يافتن ياران معاويه را بر شهرهايى از قلمرو حكومت مولا تاييد مىكرد . از سوى ديگر ، عبيد الله ابن عباس و سعيد ابن نمران كارگزاران حضرت در يمن نيز شكست خورده از بسر پسر ابى ارطاه ، به حضورش بازگشته بودند . در چنين فضاى دردآورى كه مولا كه بر او درود باد به سبب جهاد گريزى و خودسرى يارانش سخت دلتنگ و آزرده خاطر بود ، بر كرسى خطابه فرارفت و فرمود : ( 49 )
[ 41 ]
اينك از قلمرو خلافت اسلامى جز كوفه كه مسايل ناچيزش درگيرم داشته است چيزى به جاى نمانده است . اى كوفه ، با اين گردبادهاى رنجآورت ، اگر قلمرو حكومت اسلامى ، تنها در تو خلاصه مىشود ، خدات روسياه كند . ( آن گاه حضرت داستان خلافت اسلامى و ميراث پيامبر را ، با اشاره به بيتى از شعر شاعرى ، به تمثيل بيان كردند : ) عمرو ، بنگر مروت ياران ظرف آلوده سهم ما از خوان ( 50 ) ( و سپس ، حضرتش ادامه داد كه : ) به من گزارش رسيده است كه بسر بر يمن چيره شده است . به خدا سوگند كه با چنين اوضاع و احوالى ، به گمان خويش ، آينده را چنين مىبينم كه آنان ، با استفاده از نقطههاى ضعف شما ، دولت را در اختيار گيرند ، چرا كه آنان بر محور باطل خويش فراهماند و شما از محور حقتان پراكندهايد ، آنان در راه باطلشان مطيع رهبر خويشاند ، اما شما در راه حق خود از رهبرتان سر مىتابيد ، آنان در كشور و شهرهاى خود به عمران و آبادى پرداختهاند و شما حوزهى حاكميت خويش را به تباهى كشيدهايد و هم بدين سبب است كه آنان در رابطه با فرماندهانشان ، نسبت به اداى امانتها و مسئوليتهاشان متعهداند ، اما شما خيانت مىورزيد و كار را به جايى رسانيدهايد كه اگر به يكى از شما اعتماد كنم و قدحى چوبين به او بسپارم ، نگرانم كه دستگيرهى آن را بربايد .
خداوندا من و اصحابم يك ديگر را سخت رنجيده و خسته كردهايم . خداوندا ، به جاى اينان ، مرا يارانى بهتر ارزانى دار و به جاى من ، بر آنان رهبرى بدتر بگمار بار خدايا ، به گونهاى كه نمك در آب حل مىشود ، دلهاى اينان را در غصه آب كن .
به خدا سوگند ، آرزو دارم كه به جاى تمامى شما ، هزار سوار سلحشور چونان سلحشوران بنى فراس پسر غنم مىداشتم .
گه خطر چو به پيكارشان فرا خوانى سبك به صحنهى رزم آورند رو چو شهاب ( پس از آن ، حضرت از كرسى خطابه فرود آمد . )