متن
ترجمه آیتی
ترجمه شهیدی
ترجمه معادیخواه
تفسیر منهاج البرائه خویی
تفسیر ابن ابی الحدید
تفسیر ابن میثم
[ 361 ]
156 خطبهاى از آن حضرت ( ع )
حمد خدايى را كه حمد را كليد ياد خود و سبب افزونى فضل خود و دليل شناخت نعمتها و عظمت خود گردانيد .
اى بندگان خدا ، روزگار بر باقيماندگان چنان گذرد كه بر گذشتگان گذشته است .
آنچه رفته ، باز نگردد و آنچه بر جاى مانده ، جاودانه نخواهد ماند . كردارش در پايان ،
همان است كه در آغاز بود . حوادثش ، بر يكديگر پيشى گرفته ، در مىرسند و نشانههاى آن همراه يكديگرند .
گويى كه در قيامت حاضر آمدهايد و همانند ساربانى ، كه كره شتر تند رفتارش را مىراند ، شما را مىراند . هر كس كه غافل از خود ، خويشتن را به ديگرى مشغول دارد ، در تاريكيهاى حيرت زده بماند و در ورطههاى هلاكت افتد و شيطانهاى درون او به طغيانش وادارند و كارهاى ناپسندش را در چشمش بيارايند . پس ، بهشت ، پايان راه پيشى گيرندگان است و آتش ، پايان راه تقصير كنندگان .
بدانيد ، اين بندگان خدا ، كه پرهيزگارى سرايى است چون دژى استوار و بزهكارى ، سرايى است خوار مايه و نا استوار ، كه ساكنان خود را از بلا نگه نتواند داشت و هر كه بدان پناه برد از آسيب در امان نخواهد بود .
بدانيد ، كه تقوا نيش زهرآگين خطاها را از آدمى دور مىكند و شما به نيروى يقين به آن هدف عالى توانيد رسيد .
اى بندگان خدا ، خدا را در نظر آوريد ، درباره عزيزترين و محبوبترين كسان در نزد شما . خداى تعالى راه حق را برايتان آشكار نموده و روشن ساخته يا به شقاوتى جدا ناشدنى و درمان ناپذير افتيد يا به سعادتى جاودانه خواهيد رسيد . در اين جهان فانى ، براى آخرت ، كه جهان باقى است ، توشه برگيريد . شما را به توشه آخرت راه نمودهاند و هم فرمان كوچ دادهاند و بر رفتن تعجيل كنند . و شما همانند كاروانى هستيد ، منتظر ، در راه ايستاده كه نمىداند كه چه وقت به حركت فرمانش دهند .
براستى ، كسى را كه براى آخرت آفريده شده ، با دنيا چه كار ؟ و چه سود از مال و خواسته ، وقتى كه پس از اندكى مىربايندش و او در گرو بازخواست و حساب آن بماند .
[ 363 ]
اى بندگان خدا ، آنچه خداوند ، از پاداشهاى نيكو ، وعده داده ، شايان ترك كردن و واگذاشتن نيست و آنچه از آن نهى كرده ، از بديها ، شايسته رغبت نباشد .
اى بندگان خدا ، بترسيد از روزى كه از اعمالتان بازجست كنند . در آن روز ، چنان لرزش و تشويشى بر شما چيره گردد كه كودكان از وحشت آن پير شوند .
بدانيد ، اى بندگان خدا ، شما را از خود نگهبانانى و از اعضايتان جاسوسانى و حافظانى راستين است ، كه اعمالتان را مىنويسند و حتى شماره نفسهايتان را ضبط مىكنند . تاريكى شبهاى ظلمانى شما را از آنان فرو نپوشد ، يا اگر در پشت درهاى بسته پنهان گرديد از ديده آنها نهان نخواهيد ماند .
فردا به امروز نزديك است و امروز هر چه با خود دارد مىبرد و فردا از پى آن مىآيد و به آن مىرسد . گويى هر يك از شما را مىبينم كه به سراى تنهايى و گورگاه خود رسيدهايد . و اى ، كه چه خانهاى تنها و چه منزلى وحشتزا و چه غربتى و چه جدايى از همگنان . گويى صيحه قيامت به گوش مىرسد و ساعت رستاخيز فراز آمده است و شما از گورها بيرون آمدهايد تا به محكمه عدل الهى حاضر آييد . ديگر آن گفتارهاى باطل به كارتان نيايد و ، بهانهها زايل شده و حقايق آشكار گرديده و اعمالتان شما را به آنجا كه بايد ، برده است . پس ، از آنچه مايه عبرت است ، موعظت پذيريد و از اينهمه ، دگرگونى عبرت گيريد و از هشدارها سود ببريد .