مفاتیح الجنان | سجده شکر و دعاهای طلوع و غروب آفتاب

سجده شکر و دعاهای طلوع و غروب آفتاب سوّم در عقب نمازهاى صبح بخواند دعائى را كه از شيخ ابن فهد نقل شد و اين اَوْراد را بايد غنيمت شمرد و بخواندن آن مواظبت نمود و از فوائد آن غفلت ننمود، و بدانكه سجده شكر بعد از نمازها مستحبّ مؤ كّد است و دعا و اذكار بسيار در آنحال وارد شده و از حضرت امام رضا عليه السلام منقول است كه اگر خواهى صد مرتبه شُكْرا شُكْراً بگو و اگر خواهى صد مرتبه عَفْواً عَفْواً و نيز از آن حضرت منقول است كه كمتر آنچه در اين سجده گويند آن است كه سه مرتبه بگويند شُكْراً لِلّهِ و نيز بدان كه در وقت طلوع آفتاب و وقت غروب ادعيه و اذكار بسيار از حضرت رسول خداصَلَّى اللَّهِ عَلِيهِ وَاله و ائمه طاهرين عَليهمُ السلام مأثور گرديده است و تحريص و ترغيب بيشمار بر محافظت اين دو وقت در آيات و اخبار وارد شده است و ما در اين مختصر بذكر چند دعاى معتبر اكتفا مى كنيم اوّل مشايخ حديث بسندهاى معتبره از حضرت صادق عليه السلام روايت كرده اند كه فريضه و واجبست بر هر مسلمان كه ده مرتبه پيش از طلوع آفتاب و ده مرتبه پيش از غروب اين دعا را بخواند :

لا اِلهَ اِلا اللّهُ وَحْدَهُ لا شَريكَ لَهُ لَهُ الْمُلْكُ وَ لَهُ الْحَمْدُ يُحيى وَ

معبودى جز او نيست كه يگانه است و شريكى ندارد فرمانروايى و ستايش خاص او است زنده كند و

يُميتُ وَ يُميتُ وَ يُحْيى وَ هُوَ حَىُّ لا يَمُوتُ بِيَدِهِ الْخَيْرُ وَ هُوَ عَلى كُلِّ شَى ءٍ قَديرٌ

بميراند و بميراند و زنده كند و او است زنده اى كه نميرد هر چه خير است بدست او است و او بر هر چيز توانا است

و در بعضى از رواياتست كه اگر ترك شود قضا كنيد كه لازمست. دوّم: و نيز از آن حضرت در روايات معتبره وارد شده كه پيش از طلوع و غروب آفتاب ده مرتبه بگو :

اَعُوذُ بِاللّهِ السَّميعِ الْعَليمِ مِنْ هَمَزاتِ الشَّياطينِ وَ اَعُوذُ باللّهِ اَنْ

پناه برم به خداى شنواى دانا از وسوسه هاى درونى شياطين و پناه برم از اينكه

يَحْضُرُونِ اِنَّ اللّهَ هُوَ السَّميعُ الْعَليمُ

نزدم حاضر شوند و براستى اوست خداوندى كه شنوا و دانا است

سيّم: نيز از آن حضرت روايت شده كه چه مانع است شما را كه در هر صبح و شام سه مرتبه اين دعا را بخوانيد:

اَللّهُمَّ مُقَلِّبَ الْقُلُوبِ وَ الاَبْصارِ ثَبِّتْ قَلْبى عَلى دينِكَ وَ لاتُزِغْ قَلْبى بَعْدَ اِذْ

اى خداى گرداننده دلها و ديده ها دل مرا بر دين خود ثابت گردان و پس از آنكه هدايتم كردى دلم را منحرف مكن و

هَدَيْتَنى وَهَبْ لى مِنْ لَدُنْكَ رَحْمَةً اِنَّكَ اَنْتَ الْوَهّابُ وَ اَجِرْنى مِنَ

از نزد خويش رحمتى به من ببخش كه همانا تو بخشايشگرى و از

النّارِ بِرَحْمَتِكَ اَللّهُمَّ امْدُدْ لى فى عُمْرى وَ اَوْسِعْ عَلَىَّ فى رِزْقى

آتش دوزخ به رحمت خويش پناهم ده خدايا عمرم را دراز كن و در روزيم فراخى ده و رحمتت را بر من

وَ انْشُرْ عَلَىَّ رَحْمَتَكَ وَ اِنْ كُنْتُ عِنْدَكَ فى اُمِّ الْكِتابِ شَقِيّاً

بگستران و اگر من در كتاب (و دفتر) اصلى (لوح ) پيش تو تيره بخت و شقى هستم

فَاْجَعْلنى سَعيداً فَاِنَّكَ تَمْحُو ما تَشاَّءُ وَ تُثْبِتُ وَ عِنْدَكَ اُمُّ الْكِتابِ

پس مرا خوشبخت گردان كه البته تو هر چه را خواهى محو كنى و هر چه را خواهى اثبات و كتاب اصلى نزد تو است.

چهارم: نيز از آن حضرت منقول است كه در هر صبح و شام اين دعا را بخوان :

اَلْحَمدُ لِلّهِ الَّذى يَفْعَلُ ما يَشاَّءُ وَ لا يَفْعَلُ ما يَشاَّءُ غَيْرُهُ اَلْحَمْدُ لِلّهِ كَما يُحِبُّ اللّهُ

ستايش مخصوص خدايى است كه مى كند آنچه بخواهد و ديگرى چنان نيست كه هر چه خواهد بكند ستايش او راست چنانچه

اَنْ يُحْمَدَ الْحَمْدُ لِلّهِ كَما هُوَ اَهْلُهُ اَللّهُمَّ اَدْخِلْنى فى كُلِّ خَيْرٍ اَدْخَلْتَ

دوست دارد كه ستايش شود ستايش خاص اوست چنانچه شايسته آنست خدايا مرا در هر خيرى كه محمد و آلش را در آن

فيهِ مُحَمَّداً وَ آلَ مُحَمَّدٍ وَ اَخْرِجْنى مِنْ كُلِّ شَرٍّ اَخْرَجْتَ مِنْهُ مُحَمَّداً

درآورده اى درآور و بيرونم آور از هر شرى كه محمد و آلش را از آن بيرون آورده اى

وَ آلَ مُحَمَّدٍ صَلَّى اللّهُ عَلى مُحَمَّدٍ وآلِ مُحَمَّدٍ

درود خدا بر محمد و آلش باد

پنجم در هر صبح و شام ده مرتبه بگو :

سُبْحانَ اللّهِ وَ اَلْحَمْدُ لِلّهِ وَ لا اِلهَ اِلا اللّهُ وَ اللّهُ اَكْبَرُ

منزه است خدا و ستايش خاص خدا است و معبودى جز خدا نيست و خدا بزرگتر است

و از جمله دعاهاى در اين دو وقت دعاى عَشَرات است كه بعد از اين خواهد آمد.