هاردنگ
دهی است از دهستان آیدغمش بخش فلاورجان شهرستان اصفهان ، واقع در 31 هزارگزی جنوب غربی فلاورجان و شش هزارگزی راه فلاورجان به باغ بهادران . ناحیه ای کوهستانی و معتدل و سکنه آن 563 تن است که شیعی مذهبند و به فارسی سخن گویند. آب آن از قنات و محصول آن غلات و شغل اهالی زراعت و گله داری و صنایع دستی زنان کرباس بافی است . راه فرعی دارد. (از فرهنگ جغرافیایی ایران ج 10).
هارمودیوس
از مردم آتن بود و به همراهی دوستش آریستوژیتون پیزیستراتید هیپاراک را بکشت (514 ق . م .) و به کینه کشی از دشنام های شخصی کشتن هیپیاس جبار پسر پیزیسترات را توطئه چینی کرد، اتفاقاً برای انجام دادن این کار روزی را انتخاب کرد که از اعیاد پاناتنه بود.
هادوریان
جمع هادوری است که گدایان مبرم باشند و نیز جماعت مردم بی سر و پا را گویند که چوبداران و یساولان سلاطین ایشان را از سر راه دور کنند. (برهان ) (ناظم الاطباء):
سالوسیان دل را در کوی او مصلی
هادوریان دین را در زلف او سفرگه .
سنایی .
هارا
(کوهستان ...) محلی است در نواحی مغربی آشور که اسرائیلیان بدانجا برده شدند. (قاموس کتاب مقدس ).
هارپن
یکی از شهرهای آلمان (پروس ، وستفالی و آرنسبرگ) که دارای 5400 تن سکنه است .
هاردی
آلفرد (1811-1893 م .). پزشک فرانسوی از مردم پاریس که در سال 1851 م . طبیب بیمارستان سن لوئی شد و در آنجا به تعلیم امراض جلدی پرداخت و در سال 1876 م . عنوان استادی کرسی امراض داخلی به وی تفویض گردید و در 1875استاد طب بالینی شد. از آثار وی این کتابها را می توان نام برد: رساله ای در امراض داخلی با بهیه (1844-1853 م .) و رساله ای در امراض پوست (1864) و غیره .
هادووادو
دوندگی و با فعل کردن صرف شود: در این چند روزه برای خریدن این خانه خیلی هادووادو کردید، خستگی شما از آن است . (یادداشت مولف ).
هارار
نام شهری از امپراتوری اتیوپی ، پایتخت ایالتی به همین نام . سکنه آن به چهل هزار تن میرسد. مرکز بزرگ داد و ستد و ارتباط کاروانها با خلیج عدن . در سال 1521 م . به تصرف مسلمانان درآمد و تا سال 1875 شهرهارا حاکم نشین نیمه مستقلی بود و مصریها از 1875 تا1884 م . آن را تسخیر کردند. در سال 1887 م . منلیک آن را به امپراتوری خود ملحق کرد. در کودتای اخیر هارار تنها ایالتی بود که به «هیلاسلاسی » وفادار ماند.
هارزر
پل -هرمن . ستاره شناس آلمانی که در سال 1857 م . در گروسن هن (ساکس ) متولد شد و رئیس رصدخانه کیل بود.آثار وی به شرح زیر است : بررسی هایی درباره ستاره دنباله دار بررسن از سال 2 (1883)، تغییرات مدارهای سیارات اعظم در قرون (1895) و روش ساده برای تعیین خط سیر یک سیاره (1913).
هارمونی
آرمونی . در لغت بمعنای سازش و تناسب است و در اصطلاح موسیقی درفارسی هماهنگی را به جای آن به کار می برند و عبارت از صداهای مختلفی است که در یک آن همگی به گوش رسد و با هم تناسب و ارتباط داشته باشد. دانش هارمونی ساخته فکر بشر نیست و اصل آن از طبیعت گرفته شده است . زیرا در طبیعت بعضی از آواها با هم متناسب و هماهنگاند و برخی دیگر هیچ تناسبی با هم ندارند. پس بشر در آغاز این دانش را از طبیعت گرفته و درصدد تکمیل و تدوین آن برآمده ، تا علمی جداگانه شده است . نخستین کنجکاوی انسان برای پیدا کردن «هماهنگی » آواها در قرون وسطی شروع شد و رفته رفته ترقی کرد تا در قرن هفدهم میلادی تدوین شد و موسیقیدان های بزرگ اروپایی قطعات موسیقی خود را بوسیله تکمیل این فن پسندیده تر از ترکیبات سابق کردند. متاسفانه تا چند سال پیش ، از این قسمت اثری در کشور ما دیده نمی شد و تنها نماینده آن موسیقی نظامی بود. ولی هنوز هم مردم با آن آشنایی ندارند و گوشها طوری تربیت نشده است که بتواند چند آوا را با هم در آن واحد درک کند و لذت ببرد. تنها کسانی که موسیقی فرنگی زیاد شنیده اند بتدریج با ارکستر هماهنگ مانوس شده اند. عنصراصلی این دانش سازشها است و آنها چند نت مختلف اند که در یک آن با هم شنیده میشوند سازشها ممکن است از دو یا سه یا چهار یا پنج صدای مختلف تشکیل شود و در این صورت به سازشهای دوصدایی و سه صدایی و پنج صدایی موسوم می شود هر یک از سازشها دارای چند نوت است که باید با هم نواخته شود. بهترین سازهایی که با آنها سازش خوب اجرا میشود پیانو و ارگ است . اگر هر یک از سازشهای فوق را با پیانو بزنیم و به صدایی که از آن برمیخیزد زمانی گوش کنیم بدین خواهیم رسید که این صداها چه رابطه ای دارند. و از اینکه انسان میتواند در یک آن چند صدا را با گوش خود بشنود لذت خاصی احساس می کنیم . سازشهای مختلف چون به دنبال یکدیگر شنیده شود باید با قاعده های مخصوصی تنظیم یافته باشد. پس هارمونی (هماهنگی ) دانش ترکیب سازشها و قواعد ارتباط و اتصال آنهاست . (نظری به موسیقی روح اللّه خالقی بخش 1 ص 149).این کلمه را در فارسی به صورت هارمنی هم می نویسند.
هاراکیری
کلمه ژاپنی به معنی خودکشی به طرز خاص آنان .
هارش
به معنی نازش است که از نازیدن و فخر کردن و خودنمایی باشد. (برهان ) (آنندراج ). ناز و نازش و فخر و خودنمایی . (ناظم الاطباء).
هارمونیکا
هارمنیکا. اصطلاح مخصوص ابزار موسیقی است که صدا در آنها با لرزاندن گیلاس های شیشه ای (زنگهای شیشه ای ) به وجود می آید. اصل کلمه هارمنیکای شیشه ای از قرن هجدهم مصطلح شد که ابزارهای موسیقی به نام جامهای موسیقی متداول شد (در فرانسه وریلن ) هارمنی شیشه ای مرکب از هجده جام (لیوان ) آبجو بود که آنها را روی تخته پوشیده از پارچه می گذاشتند و در هر شیشه ای که می بایست آهنگ تغییر کند آب می ریختند و صدا از این راه ایجاد میشد که دور لبه های گیلاس انگشت تر میچرخید (گاهی هم با تکه های چوب به کنارهای لیوان میزدند) گلوک در تآتر کوچک هی مارکت واقع در لندن در آوریل سال 1746 م . کنسرتی داد و در آن با جامهای موسیقی بوسیله ارکستر کامل کنسرتوی کاملی از آثار خود معرفی کرد. هنگامی که بنیامین فرانکلین در 1757 م . به لندن مسافرت کرد بسیار تحت تاثیر آلات موسیقی شیشه ای قرار گرفت . و در نتیجه هارمنیکای شیشه ای را در سال 1762 م . به وجود آورد. سالیان درازاین آلت مورد استفاده و اهمیت بسیار بود. موزار ، بتهوون ، نومان و هاسه آهنگهائی برای آن ساختند. و اشخاصی مانند مارین دیویس ومارینا کیرشگسنر از آن استقبال کردند و بعدها تحت تاثیر این آلت افرادی مانند کارل لئوپلد رولینگ هارمتیگای تازه ای با کلید نت در سال 1786 م . ایجاد کرد. دیگران نیز پس از وی هارمنیکاهایی جدید ابتکار کردند که تا امروز بسیاری از آنها از میان رفته است . کلمه هارمنیکا بر (آاُلینا) که نام یک ابزار موسیقی دهنی است نیز اطلاق میشود این ساز بوسیله سر چارلز ویتستن در سال 1829 م . اختراع شد، و عبارت از چند لوله کوچک توخالی و آزاد است که هر یک جداگانه هواکش دارد و یک سر آن به دهن هارمنیکازن پیوسته می شود. همه این لوله ها از طرف دیگر به جعبه فلزی می پیوندد وآهنگ بوسیله پس و پیش بردن آلت موسیقی در جلو دهان ایجاد می گردد و نتیجه آن آوازهای بسیار ساده است .
هاده
یکی از پسران یعقوب بن اسحاقبن ابراهیم علیهم السلام . (تاریخ گزیده ص 37).
هارالد
نام چند تن از پادشاهان دانمارک ، سوئد و نروژ که از قرن نهم تا دوازدهم فرمانروایی داشتند.
هارپوکراسیون
از اهالی آرگو، فیلسوف افلاطونی که در زمان ژولیوس سزار میزیسته . تفسیری در 24 جلد بر آثار افلاطون و کتاب لغتی در دو جلد نوشته است . این کتاب شامل لغات و اصطلاحاتی است که افلاطون به کار برده است .
هارشانی
تیبور (متولد 1898 م .). هارشانی از آهنگسازان مجارستانی است که در پاریس اقامت دارد و او دو سوئیت برای ارکستر، قطعات موسیقی مجلسی و پیانو، و اپرای «لاس پانتیس » و سوئیت «شادی زندگی » را برای فیلم ساخته است .
هارمونیم
هارمنیم . گونه ای ابزار بادی موسیقی است که دارای صفحه کلیداست به عبارت دیگر آلت موسیقی بدون لوله ای است که نی آزاد یا لوله های صوتی آزادی در آن تعبیه شده است .
هارمونیم و دستگاههای تکمیل شده بعدی آن که در امریکا مرسوم است ، به نام آلات بادی آزاد خوانده می شود. و نت های موسیقی بوسیله زبانه ها یا (براس ) که لغت فنی آن ویبراتر است (مرتعش کننده ) تولید میشود. ویبراتر بر روی قالب مستطیل شکلی سوار شده است که به آسانی میتواند در وسط آن عقب و جلو برود. و لوله های هوا مانند ارگهای کلیسا بوسیله یک سوراخ پوشیده شده و در هر ارتعاشی از یک سو ضربه ایجاد میگردد. ویبراتر توسط حرکت هوا با دمیدن های متوالی منظم میشود وبدین وسیله شدت آواز تعیین میگردد. تفاوت هارمونیم با ارگ امریکایی این است که در اولی وسیله هوا جریان را بسوی بالا میبرد، در حالی که در نوع اخیر جریان بطرف پایین سرازیر میشود.