ثبج
تعمیه کردن در بیان چیزی .
ثبیت
نعت از ثبات و ثبوت .
مرد دلاور. مرد ثابت عقل . اسب سبک و تیز رو. ایستاده . برجای مانده . قرارگیرنده .
ثاموس
(کلمه یونانی ) مرزنجوش . رجوع به آذان الفار شود. (تحفه حکیم مومن ).
ثاوفرسطس
یکی از شاگردان و دوستان ارسطاطالیس و بقولی برادرزاده یا خواهرزاده او. وی در سال 371 ق.م . متولد شد و پس از ارسطاطالیس در مدرسه او بنام لوقیا بتدریس مشغول گشت و کتب بسیار تالیف کرد که بعض آنها تاکنون باقیست . تالیفات او بیشتر در طبیعیات است . ازمهمترین نوشته های او کتاب الاًّثار العلویه یک مقاله و کتاب الحس و المحسوس چهارمقاله و کتاب اسباب النبات که هر دو را ابراهیم بن بکوس بعربی نقل کرده . کتاب ما بعدالطبیعه یک مقاله که یحیی بن عدی آن را از سریانی به عربی برده . کتاب الادب یک مقاله . کتاب فی المسائل الطبیعیه . کتاب النفس یک مقاله . کتاب الی دمقراط فی التوحید. کتاب قاطیغوریاس که منسوب به اوست و کتاب الاخلاق و شرح باری ارمیناس . و او عمری طویل یافت و سال وفات او معلوم نیست .
لکلرک درتاریخ طب عرب گوید: عرب چندین کتاب ثاوفرسطس را می شناخته اند و چند کتاب او را ترجمه کرده اند معذلک نام او بسیار نادر در متون و تالیفات عرب دیده میشود اینطور انتظار میرفت که نسبت بکتاب احجار و کتاب نبات او امر جز آن باشد ولی ذکر کتاب احجار در مولفات عرب بسیار قلیل آمده و از کتاب نبات هیچ جا نامی نمی بینیم و این بی شک بدان سبب است که ثاوفرسطس متوجه علم محض بود و عرب علم نبات را از حیث عملی و خاصه طبی مطالعه میکردند. در کتاب مفردات ابن بیطار سه بار از کتاب احجار نقل شده است ... ابن الندیم در ترجمه ابوالخیربن سواربن خمار آورده است که او مسائل ثاوفرسطس را بعربی ترجمه کرد بنا براین ظاهراً از کتب ثاوفرسطس بسریانی نیز چیزی نقل شده است - انتهی . (نقل باختصار). مآخذ: کتاب الفهرست ابن الندیم . عیون الانباء ابن ابی اصیبعة. تاریخ الحکماء قفطی . نزهةالارواح شهرزوری . لکلرک .
ثبجاء
تانیث اثبج .زن پهن پشت یا برآمده پشت .
زن بزرگشکم .
ثای گرچیش
به فارسی هخامنشی نام یکی از سه ماه بهار. (ایران باستان ج 2 ص 1499).
ثبجاره
مغاکچه ای که آنرا آب ناودان کنده باشد.
ثبیتی
منسوب است به ثبیت که جد ابوالحسن احمدبن محمدبن ثبیت قاضی شیراز باشد. (سمعانی ).
ثامیطا
قفطی در تاریخ الحکماء در شرح حال ارسطو گوید : «و جدّد بناء مدینة ثامیطا» و ظاهراً کلمه ثامیطا تحریف اسطاغیرا باشد چنانکه در عیون الانباء ابن ابی اصیبعة نیزبدان صورت ضبط شده است .
ثایة
="line-height: 25px;">
متاسفانه نتیجه ای برای جستجوی ثایة در لغتنامه دهخدا یافته نشد.
برای جستجوی بهتر:
- در نوشتن املای کلمه خود بیشتر دقت کنید.
- در نوار جستجو بجای حروفی که نمیدانید از خط فاصله (-) استفاده کنید. مانند:( س-ر، یا سر-س-ان)
- در نوار جستجو می توانید ستاره (*) را برای تعداد نا معلومی از حروف بکار برید مانند: نمایشگ*، یا *وستان.
ثئوفیل
ثوفیل . اسقف انطاکیه ، یکی از آباء کنیسه . مولد او دراوائل مائه دوم میلادی و وفات او بسال 190 م . است .
ثبیر
کوهی است بظاهر مکه و از قلل این کوه است : ثبیرالاثبرة. ثبیرالاحدَب . ثبیرالاعرج . ثبیرالخضراء. ثبیرالزنج . ثبیر غینی . ثبیرالنّضع:
نجنبد ز جا ای پسر چون درخت
بباد سحرگاه کوه ثبیر.
ناصرخسرو.
ثانسیا
در نسخه چاپی تذکره ضریر انطاکی بجای ثافسیا آمده است و ظاهراً غلط کاتب است .
ثاثاء
کلمه ای است که بدان تِکّه را به گشنی دارند. کلمه ای است که بدان تکه را برای جهیدن بر ماده خوانند.
ثاولوجیا
یا اثولوجیا. علم الهی بمعنی اخص یا ربوبیت یا الهیات .
کلام . علم کلام . (اِخ ) نام کتابی است که از ملتقطات کتاب تاسوعات فلوطینس شیخ یونانی در حدود مائه ششم میلادی تدوین شده و آن را به ارسطو نسبت داده اند. عبدالمسیح بن عبداللّه الحمصی معروف به ابن ناعمه معاصر معتصم خلیفه عباسی این کتاب را بنام میامر بعربی نقل کردو گویند که ابن سینا نیز آنرا در کتاب الانصاف خود که اکنون مفقود است شرح کرده لکن چون شیخ الرئیس در کتاب الشفا ابن ناعمه را تخطئه و کتاب او را تحقیر کرده بنظر نمی آید که این دعوی درست باشد. برهیه گوید قسمت اول کتاب ثائولوجیا اقتباس از انئاد چهارم بند هشتم فقرات اول و دوم است قسمت دوم مقتبس از انئاد چهارم بند چهارم فقرات یک تا چهار است قسمت سوم ماخوذ از انئاد چهارم بند هفتم وهشتم است قسمت چهارم نقل از انئاد پنجم بند هشتم فقرات یک تا چهار است قسمت پنجم منقول از انئاد ششم بند هفتم فقرات یک و دو است قسمت ششم ماخوذ از انئاد چهارم بند چهارم فقرات سی و نه تا چهل و پنج است قسمت هفتم اقتباس از انئاد چهارم بند هشتم فقرات پنجم تا هشتم است قسمت هشتم حاوی دو قطعه یکی از انئاد ششم بند هفتم فقرات یازده تا پانزده و دیگری از انئاد چهارم بند چهارم و پنجم میباشد قسمت نهم شامل دو قطعه است یکی مقتبس از انئاد چهارم بند هفتم فقرات یک تاچهار دیگری از انئاد پنجم بند اول فقرات یازده و دوازده و قسمت دهم از انئاد پنجم بند دوم شروع شده بانئاد ششم بند هفتم فقرات دو تا یازده پایان می پذیرد بنا براین مترجم این کتاب مباحث چهارم و هفتم و هشتم انئاد پنجم و مبحث هفتم انئاد ششم را مورد استعمال قرار داده است و در مقدمه این کتاب مجعول ارسطاطالیس ، میگوید که غرض از تالیف کتاب بیان تکوین علل اربعه است از خدا ولی در متن کتاب بهیچوجه منظور اصلی مصنف مورد توجه نیست و مثل اینست که نویسنده مقدمه غیر از جامع منتخبات مذکور است . این کتاب مجعول قرنها مورد نظر و مطالعه بعض دانشمندان اسلامی بوده چنانکه فارابی آنرا تالیفی اصیل پنداشته و در تالیف خود موسوم به کتاب الجمع بین رایی الحکیمین افلاطون الالهی و ارسطوطالیس بآن استشهاد میکند - انتهی . کتاب ثائولوجیا در حاشیه کتاب قبسات در طهران چاپ شده است .
ثبر
منع. بازداشتن از حاجت . (منتهی الارب ). تثبیر.
بدرنگ و بطوء داشتن . حبس . لعن . طرد.
-ثبرقرحه ; گشاده شدن ریش و آماس کردن آن . (از منتهی الارب ).
ثبیرالاثبرة
="line-height: 25px;">
متاسفانه نتیجه ای برای جستجوی ثبیرالاثبرة در لغتنامه دهخدا یافته نشد.
برای جستجوی بهتر:
- در نوشتن املای کلمه خود بیشتر دقت کنید.
- در نوار جستجو بجای حروفی که نمیدانید از خط فاصله (-) استفاده کنید. مانند:( س-ر، یا سر-س-ان)
- در نوار جستجو می توانید ستاره (*) را برای تعداد نا معلومی از حروف بکار برید مانند: نمایشگ*، یا *وستان.