جستجو

باب اسفیش
مافروخی در وصف ابواب مدینه جی آرد: «و باب ماه الذی یسمی باب اسفیش ». (محاسن اصفهان چ سیدجلال طهرانی ص 92). و رجوع به ص 93 همان کتاب و ترجمه محاسن اصفهان چ اقبال ص 16 و 17 شود.
باب التل
نام دروازه جنوبی شهر آمد:و چهار دروازه بر این شهرستان (آمد) است همه از آهن بی چوب هر یکی روی بجهتی از جهات عالم ... گویند جنوبی را باب التل ... (سفرنامه ناصرخسرو چ برلین ص 11).
باب الخداش
باب خداش یا درب خداش یا درب خدیش از دروازه های شیراز بود که شیخ روزبهان بقلی در آنجا رباطی بنیان نهاد که خود به آنجا مدفون گردید. علامه قزوینی آرد: (از کتاب تحفة العرفان ورق 11، الف ) معلوم میشود که نام پدر این خداش منصور بوده است ونصه : «شیخ روزبهان بقلی در شیراز بناء رباط مبارک فرمود در باب خداش بن منصور رضی اللّه عنه در سنه ستین و خمس مائه » -انتهی . (شدالازار ص 246، 265، 527، 529).
باب السریج
یکی از ده دروازه قصر المعزلدین اللّه در مصر:... و این حرم را ده دروازه است بر روی زمین هر یک را نامی بدین تفصیل غیر از آنکه در زیر زمین است :...باب السریج ... (سفرنامه ناصرخسرو چ برلین ص 62).
بابانی
منسوب به «بابان » که محله بزرگی است در سمت پائین مرو. (سمعانی ). رجوع به بابان شود.
باب اصطخر
یکی از هشت دروازه شیراز [ دروازه اصفهان امروزی ]. (حاشیه ص 427 شدالازار). مدفن الشیخ ابوعبداللّه المشهور به علم دار، و شیخ ابوبکر علاف و حسن کیا از سادات قزوین مقیم شیراز. و بنا بروایت عمدةالطالب مدفن علی بن حمزه . (شدالازار).
باب التمارین
بابی بمکه معظمه: و از آنجا (باب السطوی ) مقداری دیگر بروند باب التمارین بدو طاق... و چون از آن بگذرند باب المعامل بدو طاق... (سفرنامه ناصرخسرو چ برلین ص 106).
باب الخضر
یکی از درهای مسجد بیت المقدس است . (عقد الفرید چ مصر 1259 ج 7 ص 299).
باب السریه
یکی از ده دروازه قصر المعزلدین اللّه در مصر: ... و این حرم را ده دروازه است بر روی زمین هر یک را نامی بدین تفصیل غیراز آنکه در زیر زمین است ،... باب السریه ... (سفرنامه ناصرخسرو چ برلین ص 62).
بابانیات
(ظاهراً معرب «بیابانیان » فارسی ) مولف تاج العروس آرد (ذیل ب ب ن ): قال ابوالهیثم : الکواکب البابانیات هی التی لاینزل بها شمس و لا قمر، انما یهتدی بها فی البر و البحر و هی شامیة و مهب الشمال منها. (تاج العروس ).
باب اقلام
در هجده میلی بصره مغربی (بصره اندلس ) باشد. (الحلل السندسیة ج 1 ص 67). در معجم البلدان یاقوت ذیل کلمه بصره مغربی آمده است : این شهر در یک منزلی شهر الاقلام است . رجوع به اقلام شود.
باب التوبه
دروازه ای به بیت المقدس: ... و چون بدرگاه (بیت المقدس ) درروند روی سوی مشرق از آن دو در آنچه بر دست راست است ، باب الرحمه ، گویند و دیگر را باب التوبه ... (سفرنامه ناصرخسروچ برلین ص 34) (عقدالفرید چ مصر 1259 م . ج 7 ص 298).
باب الخطابین
دروازه و کوییست به بغداد. (تاریخ الحکماء قفطی چ لیپزیک ص 351 س 13).
باب السطوی
یکی از هفت در دیوار جنوبی مسجد حرام: ... واز باب الصفا سوی مغرب مقدار دیگر بروند باب السطوی است بدو طاق... (سفرنامه ناصرخسرو چ برلین ص 106).
بابا و باخواجه
اجداد و اجداد اجداد:
نه بابا و نه باخواجه نه پور است
دراز و خشک و لاغر چون نپور است .

میراهل (از جهانگیری ).

باب الابواب
در درها. دروازه دروازه ها.
  • باصطلاح صوفیه سیر رجوعی اول مقامات توبه است که سالک از هر چه مانع وصول است از دنیی و عقبی اعراض نموده روی توجه به جانب حق آرد. (از شرح گلشن راز از آنندراج ). در نزد متصوفه توبه را باب الابواب نامند. زیرا توبت و انابت نخستین دریست از درهائی که وسیله دخول بندگان در حضرات قرب بارگاه حضرت رب العزة میباشد، چنانکه در اصطلاحات الصوفیه کمال الدین ابی الغنائم مسطور است . (کشاف اصطلاحات الفنون ). هو التوبة لانها اول مایدخل به العبد حضرة القرب من جناب الرب . (تعریفات جرجانی ).
  • باب الجابیه
    دروازه ایست بدمشق. (معجم البلدان ). و رجوع به عقدالفرید چ مصر محمد سعید عریان ج 5 صص 229 - 230 و جابیة شود.
    باب الخلج
    (سوق). از دروازهای شیراز بوده است . (شدالازار ص 59، 90).
    باب السعاده
    اسلامبول . استانبول .
    باباوچین
    مادر «شیرگی » پسر منگوقاآن . (حبیب السیر چ خیام ج 3 ص 57).