جستجو

آتی
آینده . مستقبل : آتی الذکر.
آتش چرخان
جواله . آتشگردان . آتش سرخ کن .
آتش زنه
چیزی که با آن بسودن و اصطکاک آتش پدید آرند، خواه از دو چوب باشد که زبرین را زند و زیرین را زنده گویند، و خواه از آهن و سنگ بود که آن را سنگ و چخماق خوانند. زند و زنده . قداحه . مقدحه . چخماق:
ای خداوندی که روز خشم تو از بیم تو
درجهد آتش بسنگ آتش و آتش زنه .

منوچهری .

آتش کاو
آلتی از آهن و جز آن که آتش را بدان آشورند. محراث . مسعار. سطام . اسطام . محراک . انبر.
آتش نشانی
فعل آتش نشان .
  • (اِ مرکب ) مجموع دستگاه و مامورین فرونشاندن آتش در شهر یا قریه ای .
  • آتیشان
    دیوان . (از شمس اللغات ). برای این کلمه شاهدی یافته نشد و شاید جمع آتیش صورتی از آتش باشد که مجازاً بمعنی دیو آمده است .
    آتش خان
    نام یکی از بزرگان باستانی نصیریان یعنی علی اللهیان . و او را خان آتش نیز گویند.
    آتش سرخ کن
    جوّاله . آتش گردان .
    آتشکده
    پرستشگاه مغان و جای آتش افروختن . بیت النار. بیت النیران . آتشگاه:
    ای آنکه من از عشق تو اندر جگر خویش
    آتشکده دارم سد و بر هر مژه ای ژی .

    رودکی .

    آتش نعل
    تندرو (اسب ).
    آتیل
    نام دیهی از اکراد بناحیه زوزان .
    آتش خانه
    معبد آتش پرستان . آتشکده . آتشگاه . بیت النار. بیت النیران: و این آتشخانه را که داریم و خورشید را که داریم نه بدان داریم که گوئیم این را پرستیم اما بجایگاه آن داریم که شما محراب دارید. (تاریخ سیستان ).
  • مجموع سلاح آتشین از توپ و تفنگ و نظائر آن در فوجی از سپاهی .
  • آتشخانه سماور و کشتی و راه آهن ; قسمتی که آتش در آن است . و آتشخانه تفنگ، درون لوله آن است .
  • آتش سری
    غضب بسیار. خشم سخت . نابردباری:
    مکن تیزمغزی و آتش سری
    نه زینسان بود مهتر لشکری .

    فردوسی .

    آتشکده بهرام
    نام بنائی باستانی بهمدان .
  • بکنایه ، برج حمل ، چه حمل خانه مریخ است . (برهان ).
  • آتش نفس
    پُرشور:
    آتش نفسان قیمت میخانه شناسند
    افسرده دلان را به خرابات چه کار است ؟

    عمعق.

    آتیلا
    پادشاه قبیله هون که در 434 م . امپراطوری روم شرقی و غربی را مغلوب و بپرداخت خراج ملزم ساخت . وفات او در 453 م . بوده است .
    آتش خو
    آتش خوی . تندخوی .
    آتش سگ
    نام گیاهی است دوائی و آن را بتازی بنفسج الکلاب خوانند. (برهان ). برنوف . ظاهراً این کلمه مصحف تس سگ است . رجوع به تس سگ شود.
    آتش کردن
    افروختن آتش . تاجیج .
    آتش نمرود
    آتشی بزرگ که نمرود فرمانروای بابل برافروخت و حضرت ابراهیم خلیل اللّه را در آن افکند و آتش بر آن حضرت بَرْد و سلام شد. رجوع به نمرود شود.